Doim yashil sarv Sharq biotasi, platikladus

Virgin archasi (Juniperusvirginiana).Sarvidoshlar oilasiga mansub balandligi 15-30 m ga yetadigan daraxt. Shox-shabbasi tor tuxumsimon yoki yoyiq. Bu archa tanasining tubidan shoxlaydi, keyinroq bu shoxlari qurib tushib ketadi. Poʻstlogʻi kul yoki qoʻngʻir-qizgʻish rangda, novdalari ingichka, yashil kulrangda, toʻrt qirrali. Ninabarglari qarama-qarshi joylashadi. Yon novda yoki shoxchalaridagi barglar mayda, tangachasimon boʻlib, uzunligi 1-2 mmdan oshmaydi. Barglarida uzunchoq smola bezlari bor.
Kubbalari 5 mm uzunlikda, shar shaklida boʻlib, birinchi yili yetiladi. Unda 1-3 ta urugʻ rivojlanadi. Urugʻining uzunligi 3,5-4 mm, eni 2-2,5 mm, yumaloq tuxumsimon, uchi oʻtkir, yaltiroq, qattiq qobiqli. 1000 dona urugʻlarining ogʻirligi 2,5-2,6 g keladi. Urugʻlar unib chiqish xususiyatini 3 yilgacha saqlaydi. Bu archa turi ham urugʻdan koʻpayadi. Urugʻi sepilgandan keyin ikkinchi yili unib chiqadi. Virgin archasi Shimoliy Amerikaning gʻarbiy va sharqiy shtatlarida tabiiy holda tarqalgan. Bu archa tuproq tanlamaydi, quruq toshli, qumli va botqoq hamda nam shoʻrtob tuproqlarda oʻsaveradi.

2-rasm.Virgin archasi (Juniperus virginiana)

Qurgʻoqchilikka, havoning ifloslanishiga, soyaga chidamli. Yogʻochi oʻzakli, yumshoq, hushboʻy hidli boʻlib, qalam ishlab chiqarishda koʻp foydalaniladi, shuning uchun uning ikkinchi nomi “qalam daraxti” deb ham ataladi.
Uning yogʻochidan mayda mebelva boshqa buyumlar ham yasaladi. Bu archa turi Qora dengiz boʻylarida, Kavkazda va Qrimda, Ukrainada, Belorussiyada Rossiya janubida ekiladi.Uni landshaft qurilishda yashil toʻsiq sifatida yakka-yakka yoki guruh-guruh qilib ekish tavsiya etiladi.
Bu archa turi Oʻzbekistonga eng muvaffaqiyatli introduksiya qilingan archa turi hisoblanadi, Respublikamizning jazirama yozi va quruq issiq havosiga bemalol chidaydi, shakl berilishiga moslashuvchan. Toshkent shahridagi koʻkalamzorlashtirish maqsadida ekilgan archaning 80% ga yaqini shu archa turga tegishlidir. Landshaft qurilishida keng foydalaniladi.