Doim yashil sarv Sharq biotasi, platikladus

5-rasm. Gʻarb tuyasi (Thuja occidentalis)

Tuya urugʻidan yaxshi koʻpayadi. Qalamcha va payvand qilib, parxish yoʻli bilan ham koʻpaytirish mumkin. Olti yoshida changlana boshlaydi. Sekin oʻsadi, soyasevar daraxt boʻlib, unumdor yerlarda yaxshi oʻsadi. Unumsiz yerda barglari sargʻayadi. Qurgʻoqchilikka ham, sovuqqa ham chidamli. Gʻarb tuyasi Qora dengiz boʻylaridagi shaharlarda koʻp oʻstiriladi.
Shuningdek, u Sibirda va Uzoq Sharqda ham uchraydi. Yaponiyaning Xondo orolida dengiz sathidan 1000-1800 m balandlikdagi oʻrmon mintaqalarida tabiiy tarqalgan. Bu yerlarda yirik oʻrmonzorlar hosil qilgan. 100-yil yashashi mumkin. Yevropaga tuya XVI asrda keltirilgan. Yogʻochi oʻzakli, smolasiz, yumshoq, yengil Poʻstlogʻi va bargida S vitamin boʻlib, u singa kasalligiga davodir. Shuning uchun uni “hayot daraxti” deb ham atashadi.
Gʻarb tuyasi havoning ifloslanishiga chidamli, yashil toʻsiq yaratishda qulay daraxt hisoblanadi. Uning manzarali shakllari bor. Tuyani yakka-yakka, guruh yoki qator qilib ekish tavsiya etiladi. Lekin nihollari yosh vaqtida issiqdan zararlanadi, shuning uchun soya joylarga ekish mumkin.
Sharq biotasi, Platikladus(Biotaorientalis). Sarvidoshlar oilasiga mansub daraxt yoki buta, balandligi 10 metrgacha yetadi. Tanasining poʻstlogʻi toʻq kul rangda, poʻst tashlab turadi, shox-shabbasi piramida shaklida boʻlib, vertikal oʻsadigan novdalardan tuzilgan.Novdalari yassi, pishiq, yashil rangda. Barglari ninasimon, tangachasimon boʻlib, uchi oʻtkir, bezli, tiniq yashil rangda. Sharq biotasi bir uyli oʻsimlik.
Asosan urugʻidan koʻpayadi, qalamchadan ham koʻpaytirish mumkin. U sekin oʻsadi, soyasevar, issiqsevar, qurgʻoqchilikka chidamli, katta yoshida sovuqqa ham chidamli, gazlarga chidamli. Har xil tuproqda oʻsaveradi. Lekin ohakli qumloq tuproqlarda yaxshi oʻsadi. Ildizi baquvvat rivojlangan. Shoxlari egiluvchan boʻlib, shamol taʼsiridan va qor bosib qolishidan zararlanmaydi.