Дизартрия (лат.) (дис — нарушение признака или функции, артрон — сочленение)

Сезгини ривожлантириш машқлари (стереогноз)

• 1. Предмет фактурасини аниқлаш. Олдиндан кўрсатилган предметни фактураси бўйича аниқлаш.
• 2. Дастлаб предметни кўрсатмасдан реал предметларнинг шаклини ва фактурасини аниқлаш.
• 3. Турли геометрик шаклларни пайпаслаб фарқлаш.
• а) бир хил шаклда, аммо турли қалинликда (ясси ва ҳажмдор);
• б) бир хил шаклда ва қалинликда, аммо турли катталикда (катта ва кичик);

Сезгини ривожлантириш машқлари (давоми)

• в) турли катталикдаги ва қалинликдаги аммо турли шаклдаги... Ушбу қобилиятни ривожлантириш босқичма- босқич амалга оширилади:
• I босқич — ҳажмли турли шаклларни дастлаб кўрув орқали танишгандан сўнг пайпаслаб аниқлаш;
• II босқич — хажмли бир ҳил шаклларни кўрмасдан пайпаслаб аниқлаш;
• III босқич — бир хил ясси фигураларни олдиндан кўз билан кўргандан сўнг пайпаслаб аниқлаш;
• IV босқич — дастлаб кўрмаган ясси шаклларни ўрганиш;
• V босқич — дастлаб кўриб бир хил шаклдаги фактураси ҳар хил шаклларни пайпаслаб аниқлаш;
• VI босқич — дастлаб кўрмасдан шакл ва фактурасини аниқлаш;
• VII босқич — бир хил шаклдаги ва фактурадаги турли катталикка эга бўлган предметларни фарқлаш...

Вақт тасаввурларини ривожлантириш

• 1. Йил фасллари кетма-кетлигини аниқлаш, ҳар бир фаслни ўзига хос хусусиятларини санаб бериш орқали расмда фаслни топиш.
• 2. Кун қисмлари кетма-кетлигини аниқлаш, тартибли ҳолатларни таҳлил қилиш
• 3. «катта ёш— кичик ёш» тушунчаларини таҳлил қилиш.

Умумлаштиришни шакллантириш

• «Тўртинчиси ортиқча»:
• I босқич — боланинг олдига 4та предмет қўйилади, уларни умумий хусусияти билан бирлаштириш сўралади;
• II босқич — расмдаги ортиқча предметларни аниқлаш;
• Аниқ хусусиятлар бўйича предметларни бирлаштириш (кўргазмали, функционал, категориал).