Диплом лойиха диплом бажарди: Тохиров Ж. Диплом рахбар: Қодирова Д. Тошкент 2012 mundarija: Bet

Klinkerlar klassifikatsiyasi va portlandsementlar nomenklaturasi.
Klinker tarkibidagi asosiy minerallarning miqdoriga qarab ular klassifikatsiya- lanadi (tasniflanadi).
S.D. Okorokov ma‘lumotlariga ko‗ra, agarda klinkerni minerologik tarkibini o‗zgartirilsa va uning asosida sement ishlab chiqarilsa, bu holda har xil xususiyatli bog‗lovchi moddalar olish mumkin. Asosiy minerallarni miqdoriga qarab klinker quyidagicha tasniflanadi:
Asosiy minerallar miqdori bo‘yicha klinker klassifikatsiyasi (tasniflanishi).

Jadval № - 2.1

Klinker			Miqdori, %
	C2S	C2S		C3A	C2AF
Alitli klinkerda	>60	<15		-	-
Normal klinkerda (alit miqdori bo‘yicha)	60-3,7	15-37,5		-	-
Belitli klinkerda	<37,5	>37,5		-	-
Alyuminatli klinkerda	-	-		>15	<10
Normal klinkerda (alyuminatli miqdori bo‘yicha)	-	-		15-7	10-18
Sementli				<7	>18

Hozirgi davrda bir necha hil sementlar kashf etilgan va ishlab chiqarilmoqda.
Jumladan: portlandsement qo‗shimchasiz va aktiv mineral qo‗shimchalar bilan, tez qotuvchi portlandsement,shlakli portlandsement,sulfatga bardoshli portlandsement, oq va rangli portlandsement, kul va kul shakli, shlak — ishqorli, alunit sementlar, suvgatalabchanligi past bog‗lovchi modda: kengayuvchan va zo‗riqtirilgan, suvni o‗tkazmaydigan sementlar va hokazolar.
Sementlarning fizikaviy va mexanik xossalari.
Zichligi: qo‗shimcha va qo‗shimchasiz, hamda kimyoviy va fazoviy tarkibiga bog‗liq bo‘lgan holda 3 – 3,2 g/sm³ orliqda tebranadi. Shlak va pussolon sementlar uchun 2,7-2,9 g/sm³ oraliqda tebranadi. Zichlik bilan sementni sochiluvchan hajmi xossasi bog‗liqdir va u ikki ko‗rinishda bo‗ladi: sochiluvchan va zichlangan. Portlansementni sochiluvchan hajmi 900— 1100 kg./m³ zichlangan holatda esa
1400-1700 kg/m³ oraliqda bo‗ladi.