Dinamik tiplashtirilgan

Ikki o`lchovli ro`yxatlar

Ko`plab masalalarda ikki o`lchovli jadval shaklidagi ma`lumotlarni saqlashga to`g’ri keladi. Bunday jadvallarni ikki o`lchovli massivlar deb ham yuritiladi. Puton tilida jadvallarni xar bir elementi ro`yxat bo`lgan ro`yxatlar tarzida ifodalash mumkin. Namuna tariqasida ikki satr va uch ustundan iborat bo`lgan jadvalni quyidagicha yaratish mumkin:

A = [ [1, 2, 3], [4, 5, 6] ]
Bu yerda ro`yxatning birinchi elementi A[0] o`zida [1, 2, 3] dan iborat ro`yxatni saqlaydi, ya`ni, A[0][0] = 1, A[0][1] = 2, A[0][2] = 3, A[1][0] = 4, A[1][1] = 5, A[1][2] = 6. Boshqacha aytganda, bu ro`yxat quyidagi massivga teng:

Ikki o`lchovli ro`yxatlarni qayta ishlash uchun odatda ichma-ich joylashgan tsikllardan foydalaniladi. Bunda tashqi tsikl satrlar bo`yicha, ichki tsikl esa ustunlar bo`yicha tashkil qilinadi. Aytaylik, ikki o`lchovli ro`yxat elementlarini bir-biridan bo`sh joy belgisi bilan ajratgan holda satrga chiqarish talab qilingan bo`lsin. Bu masalani quyidagicha dasturlash mumkin:
A = [ [1, 2, 3], [4, 5, 6] ]
for i in range(len(A)):
for j in range(len(A[i])) :
print(A[i][j], end = ' ')
print()
Ushbu dastur quyidagi natijani ta`minlaydi.

Xuddi shu masalani indekslar bo`yicha tsikllar emas, balki ro`yhat elementlari bo`yicha hal qilish uchun dastur quyidagicha yoziladi:
for row in A:
for elem in row:
print(elem, end = ' ')
print()
Ekranga bitta satrni chiqarish uchun join metodidan foydalanish mumkin:
for row in A:
print(' '.join(list(map(str, row))))
Masala-2. A[2, 4] ro`yxat elementlarining o`rta arifmetik yig’indisi topilsin.
Echish g’oyasi. Dastlab A ro`yxatni namuna tariqasida tashkil qilamiz. So`ngra ularning yig’indisini hisoblab, 8 ga bo`linadi. Dasturni quyidagicha ishlab chiqish mumkin: