Diktantlar

Uya sırı
(Gúrriń)

Ekinshide oqıytuǵın Maratlarǵa qol miyneti sabaǵında uya soǵıw tapsırıldı. Balalar ıqlas penen uya islewge kiristi. Marat ta barlıq intasın salıp uya soqtı. Biraq ol hesh qashan bir iske berilip islep kórmegen edi. Mine, ol qol miyneti sabaǵında islegen uyasın úyine alıp kelip apasına kórsetip atır. Periyzat apa balasınıń isin kórip súysindi.

-Óziń islediń be?
-Awa.
-Ras pa?
-Awa-dá! Sizdi aldaytuǵın ba edim.
-Kútá jaqsı bolıptı, balam. Aǵań jumıstan kelgennen keyin terekke qaǵıp beredi.
Marat aǵasınıń keliwin taqatsızlıq penen kútti. Jumıstan kelgen aǵasınıń esikten kirgenin kórgen ol:
-Aǵa, aǵa, mınanı terekke qaǵıp beriń?-dedi.
-Neni?
-Quslarǵa uya soqtım, usını…
-Yaqshı, házir balam,- dep Kómek aǵa úyge kirdi.
Olar apası menen bir nárselerdi sóylesip aldı. Keyin sharbaqqa shıqtı da, terekke uyanı ildirdi.
-Al balam, jaqsı oqı. Jaman oqıytuǵın balalardıń soqqan uyasına quslar kelmeydi,-dedi aǵası terekten túsip kiyatırıp.
Kúnler ótti… Lekin bir de qus Marattıń uyasına kelmedi. Al joldaslarınıń uyaların bolsa álleqashan-aq quslar ielep alǵan edi. Bunnan qapa bolǵan Marat apasına:
-Ne ushın menikine hesh qus kelmeydi. Al basqalardikine bolsa qashshan-aq kelip qonaqlap atır,-dedi.
-Olar jaqsı oqıytuǵın bolıwı kerek, al sen bolsań sherekten zorǵa atlap júripseń. Quslar da jaqsı oqıytuǵın balalarǵa keledi. Sen de jaqsı oqı, quslar senikine de keledi,-dedi apası.
(Marat shınında da, aǵası menen apasınıń oylasıp, jasalǵan uyanıń tesigine mayda sımlardı tartıp qoyǵanınan biyxabar edi. Bul sımlardan quslar kire almaytuǵın edi )
Olar balasın sınap kórmekshi edi. Qáne, usınıń sebebinen jaqsı oqıp ketse! Kómek aǵa menen Periyzat aljaspadı. Olardıń gózlegen oyları óz nátiyjesin bere basladı. Marat kóp uzamay joldasları qatarınan orın aldı. Hár kúni “4” hám “5” bahaların alıp júrdi. Mine, endi onıń uyasına da quslar kele basladı…
Onıń quwanıshında shek joq edi. (265 sóz).

Bayan jobası:

1. 
   Marattıń uya soǵıwı.
   
2. 
   Aǵası menen apasınıń hiylesi.
   
3. 
   Marattıń sabaqlarınan jaqsı oqıwı.
   
4. 
   Quslardıń uyaǵa keliwi.
   

Q. Allambergenov. “Quslar qaytqan kún”. Nókis, 1995, 39-40-betler.