Diffuzion potentsiallar. Diffuzion potentsiallar bir hil erituvchida erigan tuzlar kislotalar va asoslarning xar XIL konsentiratsiali ikki hil eritmalari kantakt mavjud bo`lib, eritmalardagi ionlarning harakatchanligi o`zaro farqlangan

Reja: 1.Diffuzion potentsiallar 2. Diffuziya potensiallar turlari 3. Diffuziya potensialining biologiyadagi ahamiyati.

Diffuzion potentsiallar Diffuzion potentsiallar bir hil erituvchida erigan tuzlar kislotalar va asoslarning xar xil konsentiratsiali ikki hil eritmalari kantakt mavjud bo`lib, eritmalardagi ionlarning harakatchanligi o`zaro farqlangan

sharoit kelib chiqadi.Demak diffuzion patensiallarning kelib chiqishi o`z tabiatiga ko`ra eritmalar va ular duffuziya tezliklarining turlicha bo`lishi bilan farqlanadi. M:H2CL eritmasida H va Cl ionlari diffuziya tezligining turlicha bo`lishi tufayli H ionlari

Cl ionlarini quvib o`tadi. Bordiyu xlorid kislotaning ikki xil konsentratsiyali eritmalariaro kontakt mavjud bo`lsa, u holda suyultirilgan eritma reaksiyasi yuqori eritmalarga nisbatan musbat zaryadlanadi. Ammo, musbat zaryadli ionlarning o`zaro itarilishi va manfiy zaryadli.

Ionlarning musbat zaryadli ionlarga tortilishlari natijasida eritmadagi ionlar taqsimoti ozmi yoki ko`pmi tekislanadi. Eritmalararo ionlar farqi saqlangan holda ionlarning elektrosttik tasirlanishidan qatiy nazar o`zaro potensial farqi turaveradi.

Diffuziya potensiallar turlari Bir moddaning turlicha konsentratsiyasidagi ikki eritmasi yoki ikki moddaning eritmalari bir-biriga tegib turgan chegarada ionlarning harakat tezliklari orasida farq bo`lganligidan potensiallar ayirmasi vujudga keladi va diffuziya potensiallari deyiladi.

M: HCl ning quyuq eritmasi bilan suyuq eritmasi bir-biriga tegib tursa H ning va xlor ionlari yuqori konsentratsiyali eritmadan suyuq eritmaga ko`cha boshlaydi. H ionlari tez harakat qilganidan suyuq eritmada musbat zaryadli H ionlari soni tezda ko`payadi va suyuq eritma musbat zaryadli bo`lib qoladi.

Diffuziya potensialining biologiyadagi ahamiyati. Diffuziya potensiallar biologik jarayonlarda ham vujudga keladi.M: bu vaqtda ularning tanlab o`tkazuvchanligi buziladi va elektrolitlar hujayralarga yoki undan tashqariga konsentratsiyalarning farqiga qarab diffuziyalana boshlaydi.

Elektrolitlarning diffuzyalanishi natijasida zararlanish potensiali deb ataluvchi potensiallar vujudga keladi.Uning qiymati 30-40 mV ga etadi.Shu bilan bir qatorda zaryadlangan tok zaryadlanmaganiga nisbatan manfiy zaryadlanadi.

Tajriba qism Diffuzion potensiallar Ishning maqsadi: Eritmalarning o`zaro arlashishi eritma zichligi tushunchasiga ega bo`lish. Diffuzion harakat va potensiallar kelib chiqishini o`rganish. Hujayra membranasidan moddalarning o`tishi diffuzion o`tish deb ataladi. Membrana tomonlaridan moddalarning harakatlanishi diffuzion potensiallarga bog`liq.

Kerakli jihoz va materiallar: 1) Agar-agar 2) U- naychasi 3) Elektir zanjirini yig`ish uchun kerakli jihozlar. Ishning borishi:Qaynatilgan suvda bo`ktirilgan agar-agar katta yirik nayga solinib nayning ikki uchiga elektrodlar o`rnatiladi.

Nayning ikki uchiga tuz eritmalari materialning aktivlik qatoriga rioya qilgan holda solinib yig`ilgan elektr zanjiriga ulanadi. Zanjirdan o`tayotgan to`k elektrotlar atrofida mavjud bo`lgan ionlar harakatida yuzaga kelib, bunda bo`ktirilgan agar-agar yarim o`tkazuvchida ro`l o`ynaydi.