Dawletmuratov Adilbay Mirzabaevich

Renta hám ijara haqı. Renta qatnasıqların qarap shıǵıwda rentanıń ijara haqıdan ózgesheligine itibar qaratıw zárúr. Eger ijaraǵa beriletuǵın jerge burın imarat, qurılma sıyaqlılardı qurıw menen baylanıslı kapital qoyılmalar jumsalmaǵan bolsa, ijara haqı menen renta muǵdarı boyınsha bir-birine tuwrı keledi. Keri jaǵdayda, ijara haqı jer rentasınan ózgeshelenedi. Ijara haqı tómendegilerdi óz ishine aladı: jerden paydalanǵanlıq ushın tólenetuǵın renta (R), je rge aldın ala jumsalǵan kapital ushın procent (r’), jer uchastkasın ijaraǵa bergenge shekem oǵan qurılǵan imaratlar amortizaciyası (A). Bunı tómendegishe formulada jazıwımızǵa boladı: IH
= R + r’ + A
Jerdiń bahası. Bazar ekonomikası jaǵdayında agrar qatnasıqlardıń tiykarǵı obekti esaplanǵan jer tovarǵa aylanadı. Jer miynet penen dóretilmegenligi sebepli ol qunǵa iye emes, biraq onıń bahası bar. Jer tiykarınan awıl xojalıq ónimlerin jetistiriw ushın isletiledi. Usıǵan baylanıslı onıń bahasına renta muǵdarı t ásir etedi. Jerdiń iyesi isbilermenlik penen shuǵıllanbay-aq, óz múlkinen kelgen dáramat penen qanaatlanadı. Usını esapqa alǵan halda jerdiń iyesi jerdi sonday bahada satadı, onnan kelgen pul bankke qoyılǵanda, rentaǵa teń muǵdarda procent keltiriwi kerek. Solay etip, jerdiń bahası eki muǵdarǵa baylanıslı

1. 
   jer uchastkasınıń iyesi alıw múmkin bolǵan jer rentasınıń muǵdarına;
   
2. 
   ssuda procent normasına
   

J_B = (R \ r^/)* 100 % bul jerde R – renta, r^/ - ssuda procent norması
Mısalı, bir gektar jer ushın 50 mıń dollar renta tólenedi, sol waqıtta bankke qoyılǵan pul jılına 10 % ke kóbeyedi. Bul jaǵdayda jerdiń bahası J _B = 50 000\10*100
= 500 000 dollardı quraydı.
Jerdiń bahası úzliksiz ósip baradı. Sebebi oǵan bolǵan talap artqan jaǵdayda jerdiń usınısı ózgermeydi. Ádette qala orayında jerdiń bahası qımbat boladı.

2. lekciyanıń jobası

1. 
   Agrobiznes hám onıń túrleri
   
2. 
   Ózbekstanda awıl xojalıǵında ámelge asırılıp atırǵan ekonomikalıq reformalardıń baslı baǵdarları
   

1. Agrobiznes hám onıń túrleri