Davlat xaridlarini tashkil etish shakllari va modellari

Davlat xaridlarini tashkil etish shakllari va modellari

Saidbahromov S., Xayitmurodov Z., Zarifov S., Nusratullayev J., Toshmirzayev O.

Reja

• 1. Xaridni amalga oshirish modellari: afzalliklari va kamchiliklari
• 2. Xaridlarni amalga oshirish shakllari va tartib tamoillari

Xarid predmeti

Tovar
Ish
Xizmat

Xaridni tashkil etish modellari

Markazlashgan
Markazlashmagan
Aralash

Markazlashgan model

• Bunda vakolatli davlat organi(vazirlik, qo’mita, tahskilot) yoki yuqori tashkilot Tovar, ish, xizmatni markazlashgan holda buyurtma qilib quyi bo’linmalarga yetkazib beradi.

Markazlashgan model

• Afzalliklari:
• - Katta hajmda buyurtma bo’lgani uchun narxdan yutadi (arzon)
• - Yetkazib beruvchi odatda majburiyatni to’liq bajaradi
• Kamchiliklari:
• -Buyurtma soni ko’p bo’lganligi ois ba’zan yaroqsiz tix uchraydi.
• - Sotib olingan TIX doim ham quyi foydalanuvchining manfaatiga mos kelmaydi.

Markazlashmagan model

• Bunda byudjet yoki korporativ buyurtmachi ehtiyojiga qarab TIX ni mustaqil o’zi xarid qiladi.

Markazlashmagan model

• Afzalliklari:
• -Ehtiyoj tezkor qondiriladi.
• -Xarid predmeti uchun javobgarlik va mas’uliyat yuqori bo’ladi.
• Kamchiliklari:
• - Mablaga’larni o’zlashtirish va korrupsion holatlar uchraydi.
• - Qalbaki tovarlarga aldanish mumkin.

Aralash model

• Bunda buyurtmachi va nazorat qiliuvchi organ xaridni birgalikda amalga oshiradi.

Aralash model

• Afzalliklari:
• - Mablag’ tejaladi.
• - Nazorat va hisobdorlik bo’ladi.
• Kamchiliklari:
• - Vaqt va rasmiyatchilik muammosi.
• - Texnik muammo.

Xarid shakllari

Ochiq
Chegaralangan
Yopiq

E’tibor uchun rahmat!

• E’tibor uchun rahmat!