Davlat tili haqida

Sinonim so’zlar
Tilimizda bir ma’noni bir necha so’zlar yordamida ifodalashimiz mumkin. Masalan: inson bosh qismining old tomoni oraz, uzor, ruxsor, chehra, yuz, bet, aft, bashara, nusxa, turq singari so’zlar orqali ifodalanadi.
Bir umumiy ma’noni ifodalovchi ikki va undan ortiq so’zlarga ma’nodosh so’zlar deyiladi. Boshqacha qilib aytganda, shakli, aytilishi va yozilishi har xil, ma’nolari bir-biriga yaqin bo’lgan so’zlarga sinonim (ma’nodosh) so’zlar deyiladi. M: shamol,yel, shabboda, nasim ; kishi, inson bashar; chiroyli, go’zal
, suluv; osmon, ko’k, falak; gapirdi, so’zladi, shivirladi.
Bir ma’noni ifodalovchi so’zlar guruhiga sinonim qator deyiladi. M: 1) yugurmoq, chopmoq, yelmoq; 2) tiqillatdi, taqillatdi, gursullatdi; 3) chaqqon, uddaburon, epchil;
Sinonimik qatordagi so’zlar doimo bir so’z turkumiga mansub bo’ladi. M: quyosh, oftob kun, (ot) ; Doim, hamisha, mangu, qishin -yozin (ravish) ; buyuk, ulkan, ulug’, (sifat ); jadallashmoq, tezlashmoq (fe’l).
Sinonimik qatordagi so’zlar hissiy - ta’siriy bo’yog’dorligi jihatidan farqlanadi. M: qaramoq, olaymoq, g’o’laymoq, boqmoq, termulmoq, nazora aylamoq Ushbu Sinonimik qatorda: boqmoq, termulmoq, nazzora aylamoq so’zlari ijobiy hissiy – ta’siriy bo’yog’iga ega. Ya’ni bu so’zlar doimo ijobiy munosabat bilan qo’llaniladi.M: Mehr bilan nazora ayladi. Butun diqqati bilan termulib turardi. Ajib tabbasum bilan nazora ayladi.