Давлат (қардош тиллар) тили

 
 
Синфдан ташқари 
ишларни ўтказиш йўллари: 
а) оммавий 
б) гуруҳ 
в) якка
Оммавий: кеча, олимпиада, КВН. 
Кечалар ўтказиш: 1 йилда 2 мартадан ошмаслиги керак. Дастур тузиш; 
инсценировка-саҳналаштириш, ашула, интермедия, мусиқа ва қ.к ўтказишни 
режалаштириб олиш зарур. 
Тил материали ўқувчилар учун тушунарли бўлиши керак. Беллашувлар, 
викториналар ўтказиш: 
а) ифодали ўқиш (шеър, ҳикоя, латифа); 
б) мавзулар бўйича тайѐргарликсиз ҳикоя қилиб бериш; 
в) расмларни тасвирлаш; 
г) таржимонлар беллашуви; 
д) ѐзма таржима беллашуви; 
Синфдан ташқари ишларнинг гуруҳ шакллари. Тўгараклар: системали, режали 
машғулот, оғзаки нутқни ўстириш тўгараги, қўғирчоқ театри.
Якка шакли
. Ўқувчиларнинг индивидуал хусусиятларини аниқлаш, шеърлар 
ѐдлаш, ашула ўрганиш, алъбомлар тайѐрлаш, кўргазмали қурол тайѐрлаш. 
Синфдан ва мактабдан ташқари машғулотлар орқали ўқувчиларнинг
фанларга бўлган қизиқишларини ўстириш. 
Синфдан ва мактабдан ташқари ишлар таълим- тарбия бериш тизимининг 
таркибий қисмидир. Ҳозирги давр талаблари бундай ишларга янада кўпроқ аҳамият 
беришни талаб этади. Синфдан ташқари ишлар тизими бир-бири билан боғлиқ
бўлган ва ўзаро таъсир қилувчи шакл, метод ва синфдан ташқари фаолият
турларини ўз ичига олади. Уларнинг ҳаммаси умумий бир мақсадга яъни ―Комил 
инсон тарбия‖сига қаратилган. Комил инсон тарбиясини амалга оширилишида 

---

187 
―Синфдан ва мактабдан ташқари машғулотлар мақсадини тўғри белгилаш муҳим 
аҳамиятга эга. 
Фанлар бўйича синфдан ва мактабдан ташқари ишларини самарадорлигини 
ошириш учун уни ҳар тамонлама чуқур ўйлаган ҳолда режалаштириш,
мактабнинг таълим тарбиявий ишларига эътибор қаратилиши керак бўлади. Фақат 
ана шу ҳолдагина у фойдали бўлиши мумкин. Ҳар қандай педагогик системани 
шакллантиришда ўқув-тарбиявий жараѐннинг мақсад, мазмун, шакл ва методлари 
орасида мураккаб боғлиқлик мавжуд бўлади.