Birinchi muhabbat
Albert Araudagi maktabda o’qish davomida uylari maktab yonginasida joylashgan Jost Vinteler ismli o’qituvchisining uyida yashaydi.Vintelerni Mariya ismli qizi bo’lib u Albertni yoqtirib qoladi,o’z navbatida Albert ham unga befarq emasdi.
Ikki yosh o’rtasidagi ko’plab sevgi maktublari saqlanib qolgan bo’lib,bugungi kunda bu ma’lumotlar Albertning birinchi muhabbati sifatida e’tirof etiladi.Bunga sabab,uning Mariyaga yo’llagan ba’zi maktublari qaynoq his-tuyg’ular bilan to’lib toshgan.Ammo nimagadir,ularning o’zaro yozishmalari Albertning Politexnikada o’qishni boshlagach to’xtagan.Mariya unga qayta-qayta sog’inch maktublarini yozmasin Albertdan javob xati kelmaydi.Balki ularni aloqalarini barham topishiga Albertning Zurixdagi kursdoshi Miliviya sabab bo’lgandir.
3
Kurash
Albert Eynshteyn yillar davomida fizika va matematika bilan jiddiy shug’ullanish- da davom etdi.U hayotini bu fanlarsiz tasavvur ham qilolmasdi.Vujudi odamlar davrasida bo’lsada,xayoli ilm-fan bilan mashg’ul bo’lar,uzoq o’yga tolib tafakkur qilardi.Qisqacha qilib aytganda,u hamma qatori yashamasdi,balki o’z tasavvuridagi dunyoda yashardi.Shuning uchun uning oddiy yurish-turishi ham boshqalarda doim qiziqish uyg’otardi.Uning tinimsiz o’qib-o’rganishi fizikaning eng nozik nuqtalarini ham teran tushinish imkonini beradi va bu o’z navbatida,olam sir-sinoatlarini anglab yetishida asosiy kalit bo’lib xizmat qiladi.
Politexnikdagi sinovlar
Albert yoshligidan o’qituvchi bo’lishni orzu qilardi va u shu maqsad yo’lida oliygohda zaxmat chekib o’qidi.Aniq fanlar o’qituvchisi bo’lish uchun bir qancha fanlarni puxta bilish talab etilardi.Buning uchun u fizika,matematika ,astranomiya va gealogiya singari fanlarni chuqur o’rgandi.Bundan tashqari falsafa va iqtisodiyotni ham o’rgandi.Biroq u bolaligidagi eski odatidan qutila olmadi,hatto oliy o’quv yurtida ham ba’zi fanlarga e’tiborsizlik qilishda davom etdi.Tabiiyki,uning bunday odatlari bu yerdagi professorlarga ham yoqmasdi.U fizika o’qituvchisiga hurmat yuzasidan ‘Mr professor’ ya’ni janob professor deb murojaat qilish o’rniga oddiygina qilib ‘Herr weber’ ya’ni aytib chaqirardi.Albertning matematika o’qituvchisi esa uni ‘Lazy dog’ ya’ni dangasa kuchuk deb atardi.U ba’zi professorlar darslaridan yuz o’girib o’z ustida ishlashni afzal ko’rardi,Uzluksiz fizika va matematikaga oid murakkab masalalar ustida bosh qotirar,ko’p mutolaa qillardi.Otasi Hermanning ishlari esa,kun sayin yomolashib borardi.Shuning uchun u imkon qadar kamroq pul sarflashga tirishardi.Kundalik xarajatlarni tejash maqsadida universitetga yaqin joydan ijaraga bir xona oladi.Lekin baribir moliyaviy tamondan qiynalardi.Shunga qaramay,og’ir damlarda yaqinlari uni hech qachon o’z holiga tahlab qo’ymadi. Onasining qarindoshlari unga ma’lum miqdorda pul berib turardi.Albert shunchaki yashay olmasdi,boshidan o’tkazayotgan g’am-tashvishlar uning qalbini larzaga solar,chuqur qayg’uga botardi.Gohida o’zini chalg’itish uchun yolg’iz o’zi universitet bog’I bo’lab sayr qilar va g’am-anduhlardan qutilish uchun tez-tez skripka chalib turardi.U yaqinlari tamonidan beriladigan pullarni bir qismini tejab,yig’ishga harakat qilardi.U imkon qadar tezroq Germaniya fuqoriligidan chiqib,Shvesariya fuqorosiga aylanishidan umidvor edi.
Do'stlaringiz bilan baham: |