Nutq nuqsoniga ega bolalar faoliyat sohasining xususiyatlari Faoliyat xaqida umumiy tushuncha. Faoliyat turlari. Nutq kamchiliklarning o’yin faoliyatiga ta’siri, patologiyasiga ega bo’lgan bolalarning o’yin, tasviriy, o’quv faoliyatlari xususiyatlari.
Nutq nuqsonlariga ega bo’lgan bolalarning shaxs xususiyatlari SHaxs haqida umumiy tushuncha, xarakter, qobiliyat, temperament, xulq faoliyati.
Tovush talaffuzida kamchiliklarga ega bolalar shaxs va shaxslararo munosabati xususiyatlari.
Sistemali nutq buzilishlariga bolalar shaxs va shaxslararo munosabati xususiyatlari. Nutqning temp-ritm tomonida kamchiliklar kuzatilgan bolalar shaxs va shaxslararo munosabatlar xususiyatlari. O’qish va yozma nutq nuqsonlariga ega bolalar shaxs va shaxslararo munosabati xususiyatlari. Nutq buzilishlarida shaxs va shaxslararo munosabat xususiyatlari. SHaxs haqida umumiy tushuncha.
Nutq nuqsoniga ega bolalar motorika xususiyatlari va tasavvur haqida tushuncha Motorika xaqida umumiy tushuncha. Nutq buzilishlarida motorika xususiyatlari. Nutqida kamchiligi bor bolalarning motorika qilishlari buzilishlarining diagnostikasi nutqida kamchiligi bo’lgan bolalarning motorikasini rivojlantirish.
Amaliy mashg’ulotlarini tashkil etish bo’yicha ko’rsatma va tavsiyalar Maxsus psixologiya (Logopsixologiya)» dan rejalashtirilgan -amaliy mashg’ulotlar butun kurs mazmunini qamrab olgan.
«Maxsus psixologiya (Logopsixologiya)» fanidan amaliy mashg’ulotlarining maqsad va vazifalari.
«Maxsus psixologiya (Logopsixologiya)» fanidan o’tkaziladigan amaliy mashg’ulotlarining maqsadi nutq kamchiligiga ega bolalarning shaxsi va shaxslararo munosabatlarini bilish jarayonlarini o’rganuvchi maxsus uslubiyatlar bilan tanishtirish, o’rganilgan uslubiyatlar asosida maxsus muassasalarda nutq kamchiliklariga ega bolalarning shaxs rivojlanishi, bilish jarayonlarini tekshirish uchun yetarlicha metodik tayyorgarlik berish.
Amaliy mashg’uloti talabalarning pedogogik va metodik tayyorgarligini oshirishga, tanlagan kasbiga bo’lgan qiziqishini oshirishga xizmat qilish lozim.
Amaliy mashg’uloti talaba mavzu bo’yicha ma’ruzada nazariy ma’lumotlarni o’rganib o’zlashtirgach o’tkaziladi.
Xulosa qilib aytganda, amaliy mashg’ulotlari:
- talabalarni nazariy bilimlarini amalda qo’llay bilishga o’rgatish;
- nazariyani amaliyot bilan bog’lay olishga yordam berish;
- talabalarni qiyosiy tanqidiy tahlilga o’rgatish;
- talabalarning faolligini oshirish;
- ularni ta’lim jarayonidagi turli muammolarni ijodiy yondoshgan holda mustaqil yecha olishga tayyorlash;
- kasbiga bo’lgan munosabatini, kasbiy mahoratini oshirish zarur.
Amaliy mashg’ulotlarning mavzulari:
1. Nutq nuqsoniga ega bolalar idrokini tekshirish metodikalarini o’rganish va tahlil etish.
Ko’ruv idrokini tekshirish metodikasi: predmetlar va murakkab rasmlarni ta’riflash. SHakllarni qayta chizish: rangiga, shakliga va kattaligiga ko’ra shakllarni taqqoslash. Optik – fazoviy gnozis. Taktil idrokni tekshirish uchun «Sehrli xaltacha» metodikasi. Akustik idrokni tekshirish: Fonematik idrokini tekshirish metodikasi. Tekshirish bayonnomasi tuzish.
2. Idrokni eksperimental tekshirish metodikasini o’tkazish. Mashg’ulotga tayyorgarlik: idrokni tekshirish uchun kerakli qo’llanmalarni tayyorlash. Tekshirishni tashkil etish va o’tkazish. Tekshirish natijalarini tahlil etish.
3. Diqqat va xotirani tekshirish metodikalarini o’rganish.
Nutq nuqsonlariga ega bolalar xotira va diqqatini tekshirishning o’ziga xos xususiyatlari. Diqqatni tekshirish metodikalari: «Etishmayotgan qismlar», «Korrektur sinov», «SHulte jadvali» va boshqalarni o’rganish. Xotirani tekshirish metodikalari: «Hayotda uchramaydigan voqealar» A.M.Leontev metodikasi (4 qism) «Piktogramma» lar va h.k.
4. Diqqat va xotirani eksperimental tekshiruv metodikalarini o’tkazish. Mashg’ulotga tayyorgarlik: diqqat va xotirani tekshirish uchun qo’llanmalarni tayyorlash. Tekshirishni tashkil etish va o’tkazish. Tekshiruv natijalarini tahlil etish.
5. Tafakkurni tekshirish metodlarini o’rganish.
Nutq nuqsonlariga ega bolalar tafakkurini o’rganish xususiyatlari. Ko’ruv-harakat va ko’ruv-obraz tafakkurini tekshirish metodikasi: «Segen doskasi», «Kesma rasmlar», «Koos kubiklari», «Ob’ektlarni belgilariga ko’ra tavsifnomasi» (Bir, ikki, uch belgilariga kura).
6. Fikrlash faoliyatini eksperimental tekshiruv metodikalarini o’tkazish. Mashg’ulotga tayyorgarlik: tafakkurni tekshirish uchun kerakli qo’llanmalarni tayyorlash. tekshirishni tashkil etish va utkazish. Tekshirish natijalarini tahlil kilish.
7. SHaxs va shaxslararo munosabatlarni o’rganish metodikalari bilan tanishtirish.
Nutq nuqsonlariga ega bolalar shaxsni o’rganish xususiyatlari-verbal muloqotda yuzaga kelishi mumkin bo’lgan qiyinchiliklar.
SHaxs va shaxslararo munosabatni o’rganish metodikalari – diagnostik jarayon va metodika natijalarini ishlab chiqish. «Oila rasmi», «uy-daraxt-odam» testlari. Kuzatuv – shaxs xususiyatlarini o’rganish metodi sifatida. Sotsiometrik tekshiruv jarayoni bilan tanishtiruv. Tekshiruv bayonnomasini tuzish.
8. SHaxs va shaxslararo munosabatlarni eksperimental tekshirish metodikalarini o’rganish va tahlil etish.
SHaxs xususiyatlarini o’rganish metodikalarini o’rganish va tahlil etish, o’tkazish. Metodikalar bo’yicha ekspremental psixologik tekshirishni tashkil etish. CHizilgan rasmlar va sotsiometriya metodikasi natijalarini tahlil etish.
9. Nutq nuqsoniga ega bolalar uchun muassasalar tarbiyalanuvchilarining shaxsiy xujjatlarini o’rganish va taxlil etish.
Hujjatlarni o’rganish. Maxsus muassasalar tarbiyalanuvchilarini shaxsiy ish hujjatlarini o’rganish va tahlil etish.
10. Nutq nuqsoniga ega bolalar muassasalari tarbiyalanuvchilarining faoliyatini kuzatish. Maxsus muassasalarda tarbiyalanuvchilarning kuzatishni tashkil etish va bayonnoma tuzish qoidalari bilan tanishish. Maxsus muassasa tarbiyalanuvchilarini kuzatish va tahlil etish.
11. Nutq nuqsonlariga ega bolalar psixologik-pedagogik tavsifnomasini tuzish. Anamnestik ma’lumotlar yig’ish va psixologik-pedagogik tavsifnomalar tuzish: Ota-onalar bilan suhbat; Boshqa muassasalardan ma’lumot yig’ish.
