|
Tarqatma material 2.1.1.
Kichik guruhlarning ishini baholash jadvali
(Har bir mezon bo'yicha maksimal 5 ball beriladi)
Kichik
guruhlar
|
Topshiriq
|
Javobning
to'g'riligi,
aniqligi
|
Tushunar- ligi va qis- qaligi
|
Talabalarning bar- chasini faol qatnashishi
|
Umumiy to'plan- gan bail
|
I -kichik guruh
|
topshiriq
topshiriq
topshiriq
|
|
|
|
|
|
Jami
|
|
|
|
|
2-kichik guruh
|
topshiriq
topshiriq
topshiriq Jami
|
|
|
|
|
va
hokazo
|
|
|
|
|
|
Tarqatma material 2.1.2.
Kichik guruhlarga topshiriq
Doskada hamda har bir kichik guruh o‘zlari qayd etgan ehtiyojlar ro'yxatiga turli jihatdan yondashib, ularni guruhlarga ajratish:
l.a)individual, b) jamoa, d)umumjamiyat ehtiyojlari
|
2. a) moddiy, b) ijtimoiy- ma’naviy ehtiyojlar
|
3.a) yakka, b) birgalikda qondiriladigan ehtiyojlar
|
4. a) shaxsiy, b) ishlab chiqarish (xizmat ko‘rsa- tish) ehtiyojlari
|
la)
|
1 b)
|
l.d)
|
2. a)
|
2 b)
|
3.a)
|
3.b)
|
4. a)
|
4. b)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tarqatma material 2.1.3.
Insert metodini qo‘Uash bo‘yicha qabul qilingan qoidalar:
Matnni o‘qing.
Qalam bilan matn chetiga, har bir qator boshiga belgi qo'yib chiqing.
0‘qiyotgan matndagi bildirilgan fikrlar sizga ma’lum, siz ularni bilsangiz, «bilaman» deb o‘ylagan fikringizga mos kelsa, «V» belgisini qo‘yasiz.
Agarda siz o‘qiyotgan jumlalar sizning bilimingizga qarama- qarshi bo‘lsa yoki bilaman deb o‘ylaganingizga mos kelmasa, « - » (minus) belgisini qo'yasiz.
Agarda o'qiyotgan matnda siz uchun yangiliklar bo'lsa « + » (plus) belgisini qo'yasiz.
№
|
Mavzuning
savoli
|
Bilaman
|
Bilmoqchiman
|
Bildim
|
1
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
5
|
|
|
|
|
Tarqatma material 2.1.4.
Qaror qabul qilishning qadam-baqadam modeli
Muammoni aniqlash. Eng awalo, muammo (tufayli erishish lozim bo'lgan natija)ni ajratish, ayni shu vaqt, shu vaziyat uchun qaysi biri asosiy hisoblanishini, aniqlash zarur.
Muqobil variantlami aniqlab chiqish (belgilangan natijaga erishishning turli usullarini aniqlash). Masalan: auksion, musobaqa, navbatda turish, boshliqning qarori, mulk egasining xohishi va boshqalar.
Mezonlami belgilash. (Har bir variantni baholash me- zonlarini aniqlaydigan standartlarni belgilash.) Masalan: hammaga teng shans, naflilik, eng yuqori narx, mukofot, qadr-qimmat, omad va hokazo.
Muqobil variantlami baholash (Har bir mezon, muqobil variant uchun qo'llaniladi).
Qaror qabul qilish (turli variantlar mezonlari bo'yicha taqqoslanadi va ulardan eng maqbuli tanlanadi).
Muqobil
variantlar
|
Mezonlar
|
Hamma- ga teng shans
|
Eng
yuqori
narx
|
Qadr-
qimmat,
naf
|
Mulk
egasining
tanlovi
|
О mad
|
Mukofot
|
Boshliq
(o'qituv-
chi)ni
qaroriga
ko'ra
|
-
|
|
|
|
|
+
|
Lotereya
o'tkazish
|
+
|
|
|
|
+
|
|
Auksion
|
|
+
|
+
|
|
|
|
Konkurs
|
+
|
|
+
|
|
|
+
|
Mulk ega- sining xo- hishiga ko'ra
|
|
|
|
+
|
|
|
Qaror qabul qilish setkasi(kichik guruhlar to'ldirishi uchun)
Muqobil
variantlar
|
Mezonlar
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Texnologik yondashuvga asoslangan jadallashgan, (Jalb qiluv- chi, chuqurlashtirilgan) ma’ruza o'qishning kamchiligi shundaki:
U texnologik xarita bo'yicha ajratilganga qaraganda ko‘p vaqt talab qiladi. Ayniqsa, talabalar berilgan topshiriqni vaqtida ba- jara olmasalar ham 0‘qituvchi, «ulgurish uchun» topshiriqni chala bajarilganicha navbatdagi bosqichga o'tadi yoki uni oxirigacha ba- jarishlari uchun qo'shimcha vaqt beradi. Unisida ham, bunisida ham barcha uzviy savollarni rejalashtirilganidek muhokama qilish uchun vaqt yetishmasligi xavfi katta.
O'qituvchidan katta pedagogik mahorat talab qilinadi. O'qituvchining o'zida izlanish, tadqiqotga intilish, olimlik xususi- yati bo'lishi talab etiladi.
Talabalarni darsga tayyorlanib kelishlari va unda faol qat- nashishlari talab qilinadi. Talabalarni bilim darajasi keskin farq qiladigan guruhlarda bunday ma’ruza o'qish juda qiyin.
Xulosa
Ma’ruza o'quv jarayonini asosiy bo'g'ini, o'quvchi talabalar bilan muloqatda bo'lishning alohida bir shakli bo'lib, unda o'quv materiali, mavzu kuchli ravishda, ma’lum bir tizimga solingan — bayoni tushiniladi.
Ma’ruza fanini o'rganishda qiziqish ishtiyoq, talabalarda fanni yanada chuqurroq o'rganishga xohish- istak uyg'otishi kerak. Buning uchun ma’ruzani unga qo'yiladigan talablar asosida tayyorlanib o'tkazish kerak.
Awaldan ma’ruza qanday o'tkazilishiga ko'ra muammoli ma’riizami yoki texnologik yondashuvga asoslangan holda bo'lishiga ko'ra ma’ruza darsining texnologik xaritasini tuzish zarur.
Asosiy tayanch tushunchalar va atamalar
Ma’ruza, ma’ruzaning funksiyalari, kirish ma’ruzasi, mavzu bo'yicha ma’ruza, yo‘l-yo‘riq ko'rsatuvchi ma’ruza, ma’ruzada real faktlar, an'anaviy ma’ruza o'qish, muammoli ma’ruza o'qish, jadal- lashgan ma’ruza o'qish, ma’ruza matni.
Takrorlash va munozara uchun savollar
O'quv jarayonida ma’ruza qanday o'rin tutadi?
Ma’ruzaga qanday talablar qo'yiladi?
Ma’ruzani bayon qilish metodlari qanday va ular nimalari bilan farqlanadi?
Ma’ruzada real faktlar, ma’lumotlarning o'mini aytib bera olasizmi?
Qanday ma’ruza muammoli ma’ruza deyiladi?
Jadallashgan (jalb qiluvchi, chuqurlashtirilgan) ma’ruza Qaysi jihatlari bilan sizni diqqatingizni tortdi? Uning kamchiliklari bormi?
Ma’ruzani qanday o'qish haqida shaxsiy fikringiz? Siz o'qituvchi sifatida ma’ruzani qanday o'qigan bo'lardingiz?
Do'stlaringiz bilan baham: |
