D. D. Safarova sport morfologiyasi

5.2. 
Jismoniy mashg‘ulotlar va sport bilan
 
shug‘ullanuvchilarda tana tarkibi va konstitutsiyaning
 
o‘zgarishi. Tana massasining tarkibi haqida.
 
Tana tarkibini tekshirish
Tana tarkibi deganda ko‘pchilik mutaxassislar tananing tashkil 
etuvchi  komponentlar  nisbatlarini  faraz  qiladilar.  Tana  tarkibi 
haqida taiim o t morfologiyaning yangi b o iim i b o iib , oxirgi yillar- 
da ko‘pchilik o‘tkaziladigan morfologik tekshirishlarga kiritilgan. 
Avvalgi  tekshirishlarda  anatomlar  preparovka  usuli  yordamida 
tana tarkibidagi  yog‘,  muskullar,  suyak va  ichki  a ’zolaming tana 
vazniga  nisbatan  foizli  miqdorini  aniqlashgan.  Hozirgi  zamon 
tekshirishlarda rentgenografik, fizik, kimyoviy tahlil qilish usullari 
va izotoplami  qoilash usullaridan  foydalaniladi.  Tananing og‘ir- 
lik  vazni  umumlashtirilgan  ko‘rsatkich  b o iib ,  uning  asosida 
organizmning  qaysi  tarkibiy  qismi,  komponenti  o‘zgarganligini 
aniqlab boim aydi.
Yan Mateyka tana vazni yoki massasi  (