D. D. Safarova sport morfologiyasi

Statik va dinamik yuklamalar ta’sirida muskul tizimida
 
morfologik o‘zgarishlar
Statik yuklamalar
Dinamik yuklamalar
1.
Muskulning hajmi keskin holda
 
ortadi.
Muskulning hajmi m e’yoriy holda
 
ortadi.
2
Muskulning  payli  uchlari  yax-
 
shi rivojlanadi va cho‘ziladi.
Muskulning 
qorinchali 
qismi
 
cho‘ziladi,  payli  uchlari  kalta-
 
lashadi.
3.
Muskulning  payli  uchlarini
 
suyakka  birikish  sathlari  katta
 
bo‘ladi.
Muskulning  payli  uchlarini  su-
 
yakka  birikish  sathlari  kichik
 
bo‘ladi.
4.
Muskulning  tayanch  va  trofik
 
apparatlari  yaxshi  rivojlanadi:
 
(endomiziy,  peremiziy,  yadro
 
va  umumiy  ahamiyatga  ega
 
bo6lgan organellar)
Muskul  tolasining  qisqartiruvchi
 
apparati  yaxshi  rivojlanadi  (mio-
 
fibrillalar)
46

---

3-jadvalning davomi
5.
Muskul  tolalarida  sarkoplaz- 
masi  ко‘р,  miofibrillalari  turli 
yo‘nalishda, tarqoq va tartibsiz 
joylashgan
Muskul  tolalarida  sarkoplazmasi 
kam, miofibrillalar zich va parallel 
holda joylashgan
6.
Muskul tutamlari orasida siyrak 
tolali  biriktiruvchi  to‘qima  ri- 
vojlanadi
Muskul  tutamlari  orasida  zich 
tolali  biriktiruvchi  to6qima  rivoj- 
lanadi
7.
Muskul  tarkibidagi  nerv  oxir- 
larining  sath maydonlari  keng- 
liliga  qarab  oshadi.  Qon  ka- 
pillarlaming  miqdori  ortadi 
va  nozik  tutamli  turlar  hosil 
bo‘ladi
Nervlaming soni 4-5 marta ortadi. 
Nerv  oxirlari  muskul  yuzasi 
bo‘ylab cho‘ziladi. Muskul yuzasi 
bilan  kontakt  etuvchi  kapillarlar 
to‘r  maydonlarining  sathi  ken- 
gayadi.  Rezerv  va  qo‘shimcha 
kapillarlar ishga tushadi
Jismoniy  mashqlar  natijasida  muskullaming  ishi  intensiv- 
lanashadi -  bunday holatni