•d a V r n a s h r iy o t I t o s h k e n t

Qurol va tarix

Mana uch yuz yildan  oshib- 

diki, dunyodagi barcha armiya- 

larning eng  ko'p tarqalgan qu­

roli -  bu o'q yoki boshqa yengil 

snaryad  asosida  ishlaydigan 

o'qotar  qurollardir.  Zamonaviy 

revolver! 

armiyaning qurollanish daraja- 

si borgan sari takomillashmoqda.  Biroq,  qurollarning ba’zi turlari sezi- 

larli darajada iz qoldirgan holda tarix sahifalaridan o'rin olgan.

Jasur  kovboylar  yoki  ziyrak  ayg'oqchilar  haqidagi  film larda 

biz  hammamiz,  albatta  revolver  deb  atalgan  to'pponcha  turini 

ko'rganmiz.  Revolver birinchi  m arta XVI asrda paydo bo'lgan va ay­

nan o'sha davrda revolverli baraban -  dumaloq aylanuvchi moslama 

kashf etilgan.  To'pponchaning  bu yengil va  uncha  katta bo'lmagan 

turi  o'z  nomini  ingliz  tilidagi  «aylantirmoq»  so'zidan  olgan.  1869- 

yilda am erikaliklar Goras Sm it va  Daniel Vesson  revolverning  bir 

necha o'n yillab xizmat qilgan eng qulay turini yaratishgan.  Ular ya- 

ratgan  m odelda  otilgan  o'qlam ing  barcha  gilzalari  to'pponchadan 

baravariga  chiqarib  yuboriladigan  bo'lgan,  bu  esa  o'z  navbatida, 

uni tezda qayta o'qlash imkonini bergan.

Fiqarolar  urushi  haqidagi  film larda  qizil  armiya  komandirlarini 

yog'och  koburali to'pponcha bilan  ko'p ko'rganmiz.  Bu to'pponcha