D a V l a t b y u d j e t I

berish uchun, birip6hi navbatda, iqtisodiyotning o ‘zini «davolamoq»
lozim. Aks holda, ana shu maqsadga erishish uchun ko‘zda tutilgan
har qanday tadbir, albatta, muvaffaqiyatsizhkka uchraydi.
Byudjet defitsitining darajasini kamaytirish yoki unga barham
berish borasidagi amalga oshirilishi lozim bo'lgan chora-tadbir-
laming eng asosiy yo'nalishlari quyidagilardan iborat:
• byudjet xarajatlarining (mablag'larining) investision yo'na-
lishini o'zgartirish, ularni eng ko'p samara beradigan yo'nalishlarga
yo'naltirish;
• xo'jalik yuritishning o'ziga xos xususiyatlarini hisobga oluvchi
moliyaviy imtiyoz va jazolardan keng foydalanish;
• davlatdan moliyalashtirish va davlat iqtisodiyoti sohasini
qisqartirish, xorijiy davlatlarga yordam ko'rsatishni keskin kamaytirish;
• harbiy xarajatlarni qisqartirish;
• eng muhim ijtimoiy dasturlarnigina moliyalashtirish ni saqlab
qolish, yirik byudjet xarajatlarini talab etuvchi dasturlarni qabul
qilishni to'xtatib turish;
• Markaziy bankning qarzlami davlat qimmatbaho qog'ozlari
shaklida rasmiylashtirmasdan turib hukumat organlariga kredit
berishini taqiqlab qo'yish;
• xorijiy sarmoyalarni jalb etish;
• va boshqalar.
Byudjet defitsiti vujudga kelgan paytda uni moliyalashtirish
manbalarini aniqlab olmoq zarur. Uni moliyalashtirishning asosiy
manbalaridan biri davlatning qarz olishidir.
Davlatning qarz olishi jismoniy va yuridik shaxslar, xorijiy
davlatlar, xalqaro moliyaviy tashkilotlardan jalb qilinadigan zayom
va kreditlarni olishdan iborat bo'lib, hukumat oldida qarz oluvchi
yoki boshqa qarz olganlarning qarzlarni qaytarishi bo'yicha
kafolatchi sifatidagi majburiyatlari vujudga keladi.