Chov churralari ped

Davolash. Shubhasiz kriptorxizm jarrohlik muolajasini talab qiladi. Tushmagan moyaklar muammosining bola va uning ota- onasi uchun muhim tomoni bunday bemorlarning urug‘lantirishga potensial qobiliyati hisoblanadi. Operatsiya qilinishini talab qila- digan va operatsiya kelajakda ularning bolasiga avlod qoldirish imkonini berishiga umid qilgan ota-onalar, odatda, aynan shunga e’tibor berishadi. Va bu tomondan ham asosiy masalalardan biri - kriptorxizmi bo‘lgan bolani qachon operatsiya qilish yaxshiligi.

Tushmagan moyak moyakda joylashgan moyakdan ko‘ra ancha yuqori temperatura ta’siriga uchraydi, degan gipoteza anchadan bu- yon mavjud. Moyakning zararlanish darajasi temperatura ta’sirining davomiyligi (tug‘ilgandan operativ muolajagacha) va uning opti­mal darajadan yuqoriga ko‘tarilishiga bogTiq (ya’ni moyakning tushmaslik darajasiga). Qorin bo‘sh1ig‘ida joylashgan moyak chov kanalida joylashgan moyakdan ko‘ra, ancha yuqori temperatura ta’siriga uchraydi.

Mikroskopiya va shu qatorda, elektron mikroskopiyadan foydalanib o‘tkazilgan ancha keyingi tadqiqotlar kriptorxizmi boigan bemorlarda spermatogenozning ushlanishini namoyon qildi, bu spermatogonlar va ikanallaming diametrik kamayishida ifodalanadi. Bemor yoshi va kriptorxizmning darajasi bilan u va bu ko‘rsatkichdagi aloqa aniq o‘matilgan. Bundan tashqari, elektron mikroskopiya Leyding hujay- ralari atrofiyasini namoyon qildi. Ko‘rsatilgan o‘zgarishlar 2-3 yosh­gacha bo‘lgan kriptorxizmi boigan bolalarda mavjud emas. Ushbu tadqiqotlar ancha erta yoshdagi kriptorxizmda operatsiyaning o‘tka- zilishi maqsadga muvofiqligi haqidagi xulosaga kelish imkonini berdi.

Moyakning pastga ketishiga ko‘rsatmalami aniqlaydigari boshqa muammo uning malignizatsiyasi xavfi hisoblanadi. Tushmagan mo­yak qayta tug‘ilishining salbiy chastotasi kam, biroq malignizatsiya va tushmagan moyak orasidagi aloqa haqida ma’lumotlar mavjud va albatta, bu omil kriptorxizmda jarrohlik bilan to‘g‘rilash haqidagi masalani hal qilishda birinchi o‘rinda turishi kerak. Ko‘p sonli kuza- tishlarning ko‘p marta o‘rganilishida, moyak o‘simtasi bo‘lgan be­morlarda kriptorxizm chastotasi 30 %ni tashkil etilishi aniqlangan.

Hozirgi vaqtda moyakni moyakda fiksatsiyalashning ikki uslubi qo‘llanilmoqda. Ulardan biri moyak moyakning qarama-qarshi to- moniga uning moyak devoridagi deraza orqali ko‘chiriladigan trans- septal fiksatsiyadan tashkil topgan. Ikkinchi uslubdan ko‘proq foy- dalaniladi va u moyakni go‘shtli qobiq cho‘ntagiga ko‘chirishdan iborat, natijada moyak bu qobiqcha (fascia dartos) tashqarisiga, be- vosita teri ostiga o‘tadi (5.17-rasm).

16. 
    rasm. Moyakni pastga tushirish operatsiyasi
    

Varikotsele. Varikotsele - urug‘ tizimchasi venalarining kenga­yishi kichik chanoq a’zolarida qonning turib qilishiga olib keladigan

271

bir qator sabablarga ko‘ra paydo bo‘lishi mumkin. Venoz tomirlari- ning tug'ma zaifligi va urug‘ tizimchasi venalaridan qon oqishining o‘ziga xosliklari kasallikning rivojlanishiga ko‘maklashadi. Chap urug‘ venasi to‘g‘ri burchak ostida chap buyrak venasiga-, o‘ngi esa o‘tkir burchak ostida bevosita pastki kavak venaga tushishi varikot- selening ko‘proq chapdan hosil bo‘lishini tushuntirishi mumkin, chunki chap u:rug‘ tizimchasidan qon oqish sharoitlari boshqa to- mondagidan ko‘ra ancha yomonroq. Chapdan urug‘ tizimchasi ve­nalarining varikoz kengayishi 80-90 % holatlarda kuzatiladi. Ikki tomonlama kasallanish sezilarli darajada kam.