Chorva, parranda va baliq mahsulotlarini yetishtirish, qayta ishlash

Turli omillarning sut tarkibiga va sifatiga ta ’siri
Sutning tarkibi va xususiyatlari barcha turdagi ichki va tashqi muhit ta'sirlari natijasida o‘zgaradi. Ulaming eng asosiylari: - sigirlami oziqlantirish, yem-xashak turlari va sifati, mollami asrash va parvarishlash, laktatsiya davri, sog‘ish texnikasi va usullari, shuning- dek, sigirlaming yoshi, yil fasli, yelini uqalash va toza
114



sog‘ish, sog‘uvchilaming almashmasligi, sigirlaming individual xususiyatlari va fiziologik holati kabilar hisoblanadi. Biz ular bilan qisqacha tanishamiz.
Sigirlarning oziqlantirishni sut tarkibiga ta’si- ri. Sigirlaming .oziqlantirish ular organizmida yuz beradigan barcha fiziologik va biokimyoviy jarayonlarga o‘z ta'sirini ko‘rsatadi. Shuningdek, ulardan sog‘ib olinadigan sutning miqdoriga, tarkibiga va sifatiga o‘z ta’sirini ko'rsatadi. Binobatin, sog‘in sigirlarga beriladigan yem-xashak to‘la qiymatli, barcha kimyo- viy elementlarga boy, yuqori sifatli bo‘lishi kerak. Shu bilan burga sigirlami oziqlantirishda ulaming fiziologik holati, mahsuldorligi, yoshi va vazni hisobga olinishi lozim. Sog‘in sigirlaming ratsionida ko‘p miqdorda dag‘al va sersuv oziqlaming boiishi ular yelinida ko‘p, yuqori sifatli sut hosil boiishi bilan birga, ovqat hazm qilish organlari faoliyatini yaxshilash imkonini beradi.
Asrash va parvarishlashning sut miqdoriga va tarkibiga ta’siri. Havo harorati haddan tashqari yuqorilashib ketsa, namlik kuchaysa va molxonalar shamollatib turilmasa, sigirlaming suti keskin kamayib ketishi tajribalarda kuzatilgan. Shuningdek, sut tarkibidagi eng muhim modda (yog‘, oqsil, uglevodlar va h.k.)lar miqdori tubanlashib ketishi ham aniqlangan. Binobarin, bunday sharoitda sigirlami toza va salqin havo bilan ta'minlash, mikroiqlim yaratish, yoz kunlari sigirlami dushlarda cho‘miltirib turish, sigirlami ozoda saqlash eng muhim tadbirlardan hisoblanadi.