11.3. “Pedagogika nazariyasi” fani dasturi tahlili
“Pedagogika nazariyasi” dasturini atroflicha o‘rganish va tahlil
qilish natijasida [61] – “Pedagogik fanlar bo‘yicha dasturlar: tadqiqot
muammosi kontekstida tahlil qilish” asosida xulosalar chiqarildi:
talabalar ta’lim asoslarini o‘rganadilar: ta’lim, estetik tarbiya
jarayonining maqsadi, vazifalari, mazmuni va mohiyati; ko‘rib chiqish:
Sh.M. Mirziyoyev asarlari, Kadrlar tayyorlash milliy dasturidagi ta’lim
muammolari; o‘quvchining shaxsi - ta’lim ob’ekti va sub’ekti sifatida;
darsning tarbiyaviy salohiyati; murabbiyning tarbiyaviy ishlari; ta’lim
usullari; “Shaxsni rivojlantirish, tarbiyalash va ijtimoiylashtirish”,
“Tarbiyaning maqsad va vazifalari”, “Tarbiya jarayonining mohiyati va
mazmuni”, “Ta’lim tamoyillari”, “Ta’limning umumiy usullari”,
“Estetik tarbiya” mavzulari bo‘yicha mustaqil ish olib boriladi;
kollokviumga tayyorgarlik ko‘rish, shu jumladan: “Talabalarning
rivojlanishi va ta’limining o‘zaro aloqasi”, “Ta’lim maqsadlari. Ta’lim
maqsadlarining xilma-xilligi”, “Barkamol rivojlangan, o‘z-o‘zini
anglaydigan erkin shaxsni shakllantirish zamonaviy demokratik
jamiyatda ta’limning maqsadi”, “Sharq mutafakkirlari (Forobiy,
Beruniy,
ibn
Sino,
A.Navoiy,
A.Avloni)
shaxsni
barkamol
rivojlantirishda ta’limning maqsadi”, “Ta’limning vazifalari va
mazmuni”, “Ta’limning xorijiy konsepsiya-larining asosiy g‘oyalari”.
Talabalar yozma ishlarni bajaradilar: “Tarbiya jarayonining
mazmuni va mohiyati”, “Tarbiyalash usullari tushunchasi”, “Ongni
shakllantirish usullari”, “Estetik tarbiya”; yakuniy nazorat muayyan
ta’lim xususiyatiga ega bo‘lgan savollarni o‘z ichiga oladi: “O’quvchilar
rivojlanishi va ta’limining o‘zaro bog‘liqligi”, “O’quv maqsadlari.
Ta’lim maqsadlarining xilma-xilligi”, “Barkamol rivojlangan shaxsni
shakllantirish”, “Sharq mutafakkirlari shaxsni barkamol rivojlantirishda
ta’limning maqsadi”, “Xorijiy tarbiya konsepsiyalarining asosiy
187
g‘oyalari, vazifalari va tarbiyasi”, “Tarbiya jarayonining mohiyati va
mazmuni”, “Ta’lim usullari tushunchasi”, “Ongni shakllantirish
usullari”, “Tafakkur, ilmiy dunyoqarash va milliy mafkurani
shakllantirish o‘quv jarayonining eng muhim maqsadi”, “Estetik
tarbiya”.
Yuqorida aytilganlardan xulosa kelib chiqadiki: talabalar
metodologik, nazariy va pedagogik, amaliy, kasbiy yo‘naltirilganlik
darajasida bilim asoslarini egallaydilar. Biroq, talabalar ma’naviy-estetik
tarbiyaning pedagogik asoslari to‘g‘risida bilimga ega emaslar.
“Pedagogika nazariyasi”
kursini modifikatsiyalash bo‘yicha
takliflar: bo‘lajak o‘qituvchilarni zaruriy atamalar, zamonaviy
pedagogik fanlar asoslarini milliy madaniy-badiiy qadriyatlar asosida
bilishlarini ta’minlash; o‘quvchilarni Kadrlar tayyorlash milliy dasturini
amalga oshirish doirasida ma’naviy-estetik tarbiyalash bo‘yicha zarur
bilim va ko‘nikmalar bilan ta’minlash; bo‘lajak o‘qituvchilarning
etarlicha pedagogik tafakkurlari uchun asos yaratish; bo‘lajak
o‘qituvchilarni ma’naviy-estetik tarbiyalash amaliyoti bilan tanishtirish:
-zamonaviy pedagogik texnologiyalar bilan;
-eng samarali shakl, usul va vositalar bilan;
-xalq pedagogikasi, Sharq mutafakkirlarining pedagogik merosi
bilan;
-o‘zbek xalqining tarixiy-madaniy (badiiy), yuqori estetik
salohiyati va badiiy ahamiyati (ayniqsa darsdan tashqari mashg‘ulotlarda
talabalar bilan ma’naviy-estetik tarbiyaviy ishlarda) merosi bilan.
Quyidagi ma’ruzalar mavzulari taklif etildi: “Zamonaviy
o‘qituvchining ma’naviy-estetik qiyofasi”, “Talabalarni ma’naviy-
estetik tarbiyasi: glossariy, maqsad, vazifalar, mezonlar; estetik
tarbiyaning muhim tarkibiy qismi”, “Talabalarni badiiy meros
(ma’naviy-estetik tarbiya) haqida ma’naviy-estetik tarbiyasi”, “Milliy va
badiiy
qadriyatlar
to‘g‘risida
o‘quvchilarni
ma’naviy-estetik
tarbiyalashning tamoyillari, omillari va shartlari”, “Ma’naviyatning
mazmuni, shakllari, usullari va vositalari - o‘quvchilarni milliy badiiy
188
meros bo‘yicha estetik tarbiyasi”, “Maktab o‘quvchilarida ma’naviy-
estetik ongni “estetik boy dunyoqarash asosi”da shakllantirish”.
Seminar darslari mavzulari: “O’qituvchiga qo‘yiladigan talablar
(o‘quvchilarni ma’naviy-estetik tarbiyalash)”, “Bo‘lajak o‘qituvchini
ma’naviy-estetik tarbiyalash va o‘zini o‘zi takomillashtirish”,
“Talabalarni milliy va badiiy qadriyatlar asosida ma’naviy-estetik
tarbiyalash jarayoni”.
Talabalarning mustaqil ishlari ma’ruza va seminar mavzularini
qamrab oladi.
Yakuniy nazorat savollariga quyidagilar kiritildi: Ma’naviy ta’lim
bo‘yicha davlat ta’lim siyosatining asosiy qoidalari. Ma’naviy-estetik
tarbiyaning mohiyati. Ma’naviy-estetik tarbiyaning pedagogik asoslari.
Talabalar ma’naviy-estetik tarbiyaning qaysi milliy va badiiy
qadriyatlarni yodda tutish kerak? O’quvchilarining (o‘zbek xalqining)
badiiy merosi asosida ma’naviy-estetik tarbiyalashning asosiy
bosqichlari.
Do'stlaringiz bilan baham: |