Chet tilini o‘qitishda axborot kommunikatsion texnologiyalarning ahamiyati va o‘rni tillar kafedrasi – 2021

Hasanova Marjona 
Ilmiy rahbar : Abduxalilova D.
Plagiat, izohli lug‘atlarda qayd etilishicha, lotincha (plagio) so‘z bo‘lib, 
«o‘g‘irlayman» degan ma’noni bildiradi. Bu biror badiiy, ilmiy asar yoki kashfiyot 
muallifi huquqlarini buzib, u yaratgan narsa, g‘oyalarni noqonuniy ravishda 
4
Қудрат Мусаев. Таржима назарияси асослари. 4-бет 

---

CHET TILINI O‘QITISHDA AXBOROT KOMMUNIKATSION 
TEXNOLOGIYALARNING AHAMIYATI VA O‘RNI
 
Tillar kafedrasi – 2021 
||233||
 
 
boshqalar tomonidan o‘zlashtirilishi — «o‘ziniki» qilib olinishi. Plagiat so‘zini 
ko‘chirmachilik va shunga yo‘l qo‘ygan kishi — plagiatorni ko‘chirmachi decak ham 
bo‘laveradi. Ko‘chirmachilar boshqa birovlarning aqli, shuuri, ilhomi samarasi 
bo‘lmish ilmiy g‘oyalar, proektlar, badiiy matnlar, musiqiy asarlarga «egalik» da’vo 
qiladilar, ularni o‘z nomlaridan chiqaradilar.
Plagiat zamirida nima bor? Azaldan o‘zi loyiq bo‘lmagan “obro‘”ga erishish 
uchun yoki mashhurlik kasaliga (maniya velichiya) yo‘liqqanlar ko‘chirmachilik 
qiladi. Gohida esa ilojsizlikdan bunga qo‘l uriladi.
Aytish joizki, hozirgi globallashuv, mamlakatlararo madaniy va iqtisodiy 
integratsiya g‘oyalari olg‘a surilayotgan davrda adabiy aloqalar, madaniyatlar 
muloqoti chuqur ma’no kasb etadi. O‘zga mamlakatlar, xalqlar ilmi, san’atining 
milliy madaniyatga ta’siri bebaho, yuksak samara beradi. Bizni jahon tamadduniga 
yaqinlashtiradi. Biroq o‘zga el, o‘zga til adibining badiiykashfiyotini yarim tarjima, 
yarim tadbil yoki talqin qilib, janrini qo‘yib, o‘z nomimdan chop ettirsam, bu ham 
plagiat bo‘lmaydimi?
Plagiat, qayerda uchramasin — ilm­fandami, badiiy abadiyotdami, ta’lim 
tizimidami — yuqumli kasallikdek kishilarga ziyon yetkazadi.