Человеческий капитал мира

“Халқаро меҳнат бозори ва миграция”

Лектор: Омонуллохон Мидхадович Ахмедов

Бакалавриат коди:	IER
Ўқув шакли:	Кундузги, кечки
Семестр:	4
Кредитлар сони:	3

3 мавзу. “Меҳнат ресурслари ва уларни шаклланиши”

Мавзу режаси:

1. Меҳнат ресурслари тушунчаси

2. Меҳнат ресурсларини шакллантириш

3. Меҳнат ресурслари ва инсон ресурсларининг ўзаро боғлиқлиги

4. Аҳолини иш билан бандлиги бўйича таснифлаш

Формирование спроса на трудовые ресурсы

• Меҳнатга талаб- Спрос на труд (labour demand) — муайян вақтда иш берувчилар белгиланган иш ҳаққи эвазига ёллайдиган меҳнат миқдори. (количество труда, которое работодатели желают нанять в данный период времени за определенную ставку заработной платы).
• Меҳнат хизмати баҳоси сифатида иш ҳақи намоён бўлади. У энг юксак фойда назариясига мувофиқ мазкур хизматнинг иш берувчи учун фойда келтиришига боғлиқдир. Талаб ва таклиф қонуни бўш иш жойларининг меҳнат бозорига келган ходимлар таркибининг миқдор ва сифат кўрсаткичларига номувофиқлигини акс эттиради. Ушбу қонунга мувофиқ меҳнат бозори бозор томонидан тартибга солинади, яъни мувозанат ҳолати ўрнатилади.
• Меҳнат бозорининг қуйидаги принципиал хусусиятларини ажратиб кўрсатамиз:
• замонавий юқори технологияга асосланган ишлаб чиқариш талабларига жавоб берадиган иш кучини такрор ҳосил қилишда муҳим роль ўйнайди;
• меҳнат ресурсларини тақсимлаш ва қайта тақсимлашни таъминлайди, улардан самарали фойдаланишни рағбатлантиради;
• ходимларни ўз касбий тайёргарлигини ошириш, қўшимча касбларни эгаллашдан манфаатдорлигини оширади;
• иш кучи ҳаракатчанлигини оширади, унинг тармоқлараро ва ҳудудлараро, шу жумладан, чет элларга миграциясини кучайтириш орқали иш билан бандлик даражасини оширишга хизмат қилади;
• меҳнатга ҳақ тўлашда бозор механизмлари амал қилишини таъминлайди, бу эса ходимларнинг меҳнат мотивациясини кучайтиради;
• аҳолининг қарор топаётган бозор муносабатларига мослашишини тезлаштиради.