Buxoro muxandislik texnologiya instituti

Chizma - 2. Sinaladigan namuna.

Tajriba RV-10 markali mashinada olib boriladi. Sinash mashinasi maxsus namunani ushlagich‚ cho`zuvchi kuchni va cho`zilish diagrammasini chizadigan moslamalarga ega RV-10 yordamida namunani 1; 5 va 10 kN-gacha cho`zish mumkin. To`liq texnik qarov o`tgan mashinani ishlatish uchun ruxsatnomasi bo`lgan kishi tajribani o`tkazishi mumkin.

Namuna mashinani ushlagich qismiga suxariklar yordamida biriktiriladi. Cho`zilish diagrammasini chizadigan qog`oz va qalam o`rnatilgandan keyin‚ namuna sekin cho`zuvchi kuch bilan yuklanadi.
Cho`zuvchi kuch eng katta (F<sub>max</sub>) qiymatiga erishgandan keyin moslamani yetaklovchi ko`rsatgichi orqaga keta boshlaydi. Bu holat namunani uzilishi yaqinlashganini ko`rsatadi. Namunada uzilishi sodir bo`lishi bilan yetaklovchi ko`rsatgichni orqaga harakat tezligi kattalashadi. Tajriba to`xtatiladi.
Tajriba natijalari asosida materialni mexanik va plastiklik xossalari aniqlanadi.

IV. XULOSA

V. NAZORAT SAVOLLAR.
1. Proporsionallik‚ elastiklik‚ oquvchanlik va mustahkamlik chegaralari deb nimaga aytiladi?
2. Elastik va plastik deformatsiya nima?
3. Puxtalash nima?
4. Cho`zilish diagrammasini ahamiyati nima?
5. Ishni borishini gapirib bering?
4-Tаjribа ishi

Tajriba №4. Mexanizm vaziyatlar sxemasini chizish
1.Ishning maqsadi. Berilgan krivoship – polzunli mexanizm vaziyatlar sxemasini chizish va bo`g’in nuqtalarining harakat traektoriyalarini aniqlash.

Kerakli asbob va moslamalar: Tekis mexanizmlarning modellari (26-rasm) nabori (TMM5M tipidagi), o`lchov asboblari, chizmalar yig’imi.


Ishning bajarilish tartibi.

Tadqiq qiluvchi (izlanuvchi) model tanlang va kiruvchi bo`g’in harakat qonunini aniqlang. Mexanizm bo`g’inlarini o`lchang va mexanizmni masshtab bo`yicha kinematik sxemasini tuzing. Krivoship aylanasini teng 12 bo`lakka bo`ling, aylanadagi nolinchi nuqtani eng chetki holatiga mos keluvchi vaziyatni qabul qiling. Mexanizmni 12 holatini ko`ring.

1 – -rasm. Krivoship – polzunli mexanizm