Buxoro muxandislik texnologiya instituti kimyoviy va oziq-ovqat texnologiyasi fakulteti noorganik moddalar kimyoviy texnologiyasi kafedrasi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
BUXORO MUXANDISLIK TEXNOLOGIYA INSTITUTI
KIMYOVIY VA OZIQ-OVQAT TEXNOLOGIYASI FAKULTETI
NOORGANIK MODDALAR KIMYOVIY TEXNOLOGIYASI KAFEDRASI

MAVZU: Kaliyli o’g’itlar va ularning xomashyolarini tadqiq qilish.
TAQDIMOT
Bajardi: M16-20NMKT guruh magistranti
Muxammedov.Z.Z
Rahbar: prof.Majidov.Q.H
Buxoro – 2022
 

KALIYLI O’G’ITLAR VA ULARNING XOMASHYOLARINI TADQIQ QILISH

• .Ushbu magistrlik dissertatsiyasida kaliyli oʻgʻitlar va ularning xom-ashyolarini tadqiq qilish boʻyicha boʻlib. Tarkibida kaliy xlorid mavjud boʻlgan oʻgʻitlarni havodan namlik yutishini kamaytirish va kaliy sulfatning oʻsimlikka taʼsir etishini yaxshilash boʻyicha boʻlib hisoblanadi.Shu sababli magistrlik dissertatsiyasini dastlabki bosqichida adabiyotlar tahlili qilingan.Unda kaliyli oʻgʻitlarning xossalarini yaxshilash uchun dunyo miqiyosidagi va mamlakatimizdagi qilinayotgan texnologik ilmiy-tadqiqot ishlari atroflicha o’rganib chiqilgan.Kaliyli oʻgʻitlar oʻsimlik uchun qanchalik zarurligi va ularning xossalarini yaxshilash tufayli samarali natijaga erishish mumkinligi ham mavzuning dolzarb ekanligini koʻrsatib turipti.

. Kaliy yer qobig`i massasining 2,5 % ni tashkil etadi. Tarkibida kaliy tutuvchi yuzlab minerallar ma’lum silvin KCl, karnalit KCl · MgCl2 · 6 H2O, silvinit NaCl ·KCl, kainit KCl · MgSO4 ·3H2O va boshqalar shular jumlasidandir. Uning eng keng tarqalgan minerali ortklozdir K2O · Al2O3 ·6SiO2 bu mineral yer qobig`i massasining 18% ni tashkil etadi. Ortoklaz suv bilan kuchsiz reaksiyaga kirishsa ham, kaliyning ko`p qismi tupuroqqa ortoklazdan o`tadi. Ortoklazning tabiiy suvlar, karbonat angidirid ta’sirida kimyoviy parchalanishi natijasida potash hosil bo`ladi u suvda yaxshi eriganligi uchun o`simliklar uni yaxshi o`zlashtiradi.