Buxoro davlat universiteti xorijiy tillar fakulteti

Asliyatda:

And the small ’Stute Fish said in a small ’Stute voice, ‘Noble and generous Cetacean, have you ever tasted Man?’²

Tarjimada:

Balcha-Xolcha mug`ombirona ingichka ovoz bilan:
-Sen hali odamni tatib ko`rmading-a? -deb so`radi<sup>3</sup>
Quyidagi matn tarjimasida ham leksik transformatsiyaning kompensatsiya turiga guvoh bo`lamiz.

Asliyatda:

Then the Whale opened his mouth back and back and back till it nearly touched his tail⁴

Tarjimada:

Kitbaliqning og`zi borgan sari kattayib-kattayib-kattayib, naq dumining oldigacha ochilib ketdi¹

“back” so`zining o`zbekcha ekvivalenti “orqa” so`ziga, “touch” so`zining ekvivalenti esa “tegmoq” so`ziga to`g`ri keladi. Ammo mutarjim ikkala so`zlarni ham tushirib, boshqa so`zlar orqali bergan. “Back and back and back”
–“kattayib-kattayib-kattayib”, “touch”- “ochilib ketdi”. Leksik transformatsiyaning kompensatsiya usuli hisoblanadi. Tarjimon so`zlarni takror ishlatib, bo`yoqdorlikni oshirgan hamda bolalarga xos uslubni yarata olgan.

Asliyatda:

He swallowed them all down into his warm, dark, inside cup-boards²

Tarjimada:

Hammasi qop-qorong`i omborga borib tushdi.<sup>3</sup>
“Cup-board” so`zining o`zbekcha ma’nosi “shkaf, buffet” bo`lib, tarjimon bu so`z o`rniga “omborxona” so`zini ishlatgan. Bu usul leksik transformatsiyaning kompensatsiya usuli bo’lib, bir so`z o`rnida boshqa so`z ishlatilgan. Ombor deb oshqozon nazarda tutilgan, tarjimon o`xshatishdan foydalangan. Ombor turli buyumlar bilan to`la bo`lgani sabab hamma narsa ayqash-uyqash chalkashib yotadi. Uning oshqozonini shunga o`xshatilgan, ya’ni hamma narsani qo`shib yeganidan omborga o`xshatilgan, bu esa metafora stilistik vositasi hisoblanadi. Tarjimon asliyatdagi qo`llanilgan stilistik vositani tarjimada ham saqlab qolgan.

Asliyatda:

Have you forgotten the suspenders?⁴