64
Xalq demokratik partiyasi siyosiy partiya sifatida mamlakatda birinchilardan
bo‘lib 1991-yil 1-noyabrda tashkil topdi. 440 ming a’zoga ega bo‘lgan bu partiya I-
chaqiriq Oliy Kengashga 69 deputat sayladi. II chaqiriq Oliy Majlisga 48 deputat
sayladi. A’zolarining soni 2001-yilning 1 mayiga kelib, 557 ming 168 ta bo‘ldi.
Maqsadi-O‘zbekistondagi
har bir fuqaroning millati, dini, e’tiqodi, ijtimoiy
ahvoli va kelib chiqishidan qat’i nazar moddiy va ma’naviy barkamol hayot
kechirish uchun keng imkoniyat yaratish, kishilarning
konstitutsion huquqlari va
erkinliklarini kafolatlash, ularning sha’ni va qadr-qimmati, tinch hayot kechirishini
himoya qilish.
“Vatan taraqqiyoti” partiyasi 1992-yili 24-mayida tashkil topgan bo‘lib, 35
ming a’zosi bor edi. I chaqiriq Oliy Kengashga 14 deputat saylandi. II-chaqiriq
Oliy Majlisga 20 deputat saylandi.
Maqsadi-O‘zbekiston mustaqilligining iqtisodiy- ma’naviy asoslarini barpo
etish, yurtimizni jahonning rivojlangan mamlakatlaridan biriga aylantirish.
O‘zbekiston “Adolat” sotsial-demokratik partiyasi (SDP) 1995-yili 18-
fevralda tashkil topdi va 30 ming a’zoga ega bo‘ldi. Oliy Kengashdagi fraksiyasiga
47 deputat birlashdi. “Adolat” SDP sining hozirda 33 ming a’zosi bo‘lib, ulardan II
chaqiriq Oliy Majlisga 11 deputat saylandi.
Maqsadi - Mustaqil O‘zbekiston hududida yashayotgan barcha millat va
elatlarning umumiy manfaatlariga mos keladigan huquqiy demokratik davlat barpo
etish, jamiyatda ijtimoiy
adolatni yanada mustahkamlash, inson huquqlari,
erkinliklari va burchlarini, yuksak ma’naviyat va ma’rifatni qaror toptirishga
ko‘maklashish.
O‘zbekiston Milliy tiklanish demokratik partiyasi 1995 yil 3 iyunda tashkil
topdi. MTDP a’zolarining soni dastlab 6 mingta bo‘lib, hozirda 11 mingdan oshdi.
II chaqiriq Oliy Majlisga bu partiyadan 10 kishi deputatlikka saylandi.
Maqsadi-Milliy manfaatlar zaminidagi yangi o‘zbek
davlatining asoslarini
yaratish, huquqiy davlat va fuqarolar jamiyatini barpo etish, O‘zbekistonni
jahonning yetakchi davlatlari safiga olib kirish uchun xalqni safarbar qilish.
65
Fidokorlar milliy demokratik partiyasi 1998 yil 28 dekabrda tashkil topdi.
Uning 20 ming 500 a’zosi bo‘lib, II chaqiriq Oliy Majlis deputatlarining 34 nafari
Fidokorlar milliy demokratik partiyasiga mansub a’zolardir. FMDP bilan “Vatan
taraqqiyoti” partiyasi 2000 yilning 14 aprelida birlashdi va 54 deputat Oliy
Majlisda Fidokorlar Milliy Demokratik partiyasi fraksiyasini tuzdi.
Maqsadi - Erkin bozor iqtisodiga suyangan ochiq, demokratik davlat qurish
va fuqarolik jamiyati asoslarini barpo etish, el-yurt hayot darajasini taraqqiy topgan
davlatlar va xalqlar darajasiga ko‘tarish, jahon hamjamiyatida davlatimiz va
jamiyatimizning o‘ziga munosib o‘rin egallashiga amaliy hissa qo‘shish.
O‘zbekistonda “Xalq birligi” harakati ham 1995
yil iyundan faoliyat
ko‘rsatmoqda.
Harakatning asosiy maqsadi - ko‘p millatlik mamlakatda xalqlar birligini
yanada
mustahkalash,
O‘zbekiston
Respublikasi
Konstitutsiyasida
mustahkamlangan barcha fuqarolarning huquq va kafolatlarini to‘la-to‘kis amalga
oshirish va fuqarolik, vatanparvarlik tuyg‘ularini rivojlantirishdan iborat.
Mustaqillik yillarida shakllangan ushbu partiyalarning dasturlarida sog‘lom
muxolifatchilik ko‘rinmaydi. Faqatgina O‘zbekiston Fidokorlar milliy demokratik
partiyasi dasturida jamiyatda uchrab turgan ayrim qonunsizliklar, suiste’molchilik,
oshna-og‘aynigarchilik, tanish-bilishchilik, qarindosh-urug‘chilik,
aqidaparastlik
illatlariga nisbatan muholifatda bo‘lishi ta’kidlangan, xolos.
Siyosiy hayotni erkinlashtirish, siyosiy partiyalar faoliyatini kuchaytirish
vazifalari ko‘ndalang bo‘lib turgan bugungi kunda partiyalar o‘z o‘rinlarini aniq
topishmoqdalar.
Shu nuqtayi nazardan yondoshganda harakat dasturlarida o‘zaro yaqinlik
bo‘lganligi sababli hamda demokratik jarayonlarining
talablarini hisobga olgan
holda “Vatan taraqqiyoti” partiyasi bilan FMDPning o‘zaro birlashishi ham shu
ruhni o‘zida aks ettiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
