Buxoro davlat tibbiyot instituti X. P. Kenjayeva

Birinchidan
, O‘zbekiston agrar mamlakat bo‘lib, uning ko‘pgina xududlarida 
ishlab chiqarishning tehnologiyalashuvi endigina oyoqqa turmoqda; 
Ikkinchidan
, mamlakat axolisining 65% qishloqda yashaydi. Agrar sohaning 
yaxshi rivojlanmaganligi aholining bu qismi orasida himoyaga muhtoj oilalarning 
ko‘pligiga sabab bo‘ladi. Bu esa o‘z navbatida ularni ijtimoiy himoyalash 
vazifasini qo‘yadi. 
Uchinchidan
, mamlakat axolisi orasida yoshlar katta salmoqqa ega, bu esa 
yoshlarni ijtimoiy himoya tizimi orqali muhofaza qilishni talab etadi. 
Ijtimoiy adolatning mohiyati har bir shaxs o‘z qobiliyati va imkoniyatlarini 
namoyon qila olishi uchun to‘liq imkoniyatlar yaratish, bunda ularning farovon 
turmush kechirishlariga erishish jarayonida to‘liq namoyon bo‘ladi. Kishilarning 
jamiyatdan olayotgan ulushlari (ish haqi, daromadlari, mukofotlari, unvonu 
mansablari) ularning jamiyat rivojiga qo‘shayotgan hissalariga (mehnati, 
qobiliyati, zakovati, alohida hizmatlari, sarmoyasi va h.k.) mos kelishi shu 
ma’noda inson rivoji imkoniyatlariga bog‘liq. 
Albatta, inson faqat non bilan tirik emas. Inson taraqqiyotini hayot 
darajasigina emas, hayot sifati ham belgilaydi. Hayot sifati esa inson yashaydigan, 
mehnat qiladigan va bo‘sh vaqtini o‘tkazadigan sohalarda shakllanadi. Ijtimoiy 

---

infrastruktura inson hayotida kuchli ta’sirga ega. Sog‘liqni saqlash shunday 
sohalardan biridir. Mustaqillikning dastlabki davridan boshlab I.A.Karimov 
tashabbusi bilan «Sog‘lom avlod uchun» umumxalq harakati boshlangan edi. 
Sog‘lom va barkamol avlod uchun kurash mamlakatimizda davlat siyosati 
darajasiga ko‘tarildi va o‘zining natijalarini bera boshladi. 
2003 yilda Kadrlar tayyorlash Milliy dasturining bajarilishi, akademik litsey 
va kasb-hunar kollejlar moddiy texnika bazasini mablag‘ bilan ta’minlash va 
rivojlantirish Dasturi doirasida 133,9 mlrd. so‘m mablag‘ sarflanib, 5,2 ming 
o‘quvchiga mo‘ljallangan o‘nlab akademik litseylar, o‘quvchilarga mo‘ljallangan 
yotoqxonalar, 86,6 ming o‘quvchiga mo‘ljallangan 114 kasb-hunar kollejlari 
qurildi. Bugungi kunda ularda yoshlar ta’lim va tarbiya olishmoqda. 
Insonning jamiyatga foyda keltirishi ko‘p jihatdan uning hayoti qanday 
ta’minlanganligiga bog‘liq. Dastavval, har bir oila o‘z turar joyiga ega bo‘lishi 
kerak. Aholini toza ichimlik suvi bilan ta’minlash, qishloq joylarni gazlashtirish 
kabi murakkab muammolarning hal qilib borilishi ham insonga munosib hayotni 
ta’minlashga qaratilgandir. 
Narxlarni erkinlashtirish, savdo tizimi va maishiy hizmat sohasining bir 
maromda hususiylashtirib borilishi ham inson manfaatlariga zid kelmaydigan 
tarzda amalga oshirilishi lozim. Iste’mol mollarining ko‘pini o‘zimizda 
etishtirishni ta’minlash uchun mahalliy ishbilarmonlarga har tomonlama yordam 
ko‘rsatish, yangi ish o‘rinlarini tashkil etish, qishloq joylarda savdo shahobchalari 
va maishiy hizmat muassalarini ko‘plab barpo etish ana shu maqsadlarga olib 
boradigan yo‘ldir. O‘zbekistonda hususiylashtirish jarayonlarining borishi va 
ho‘jalik yurituvchi sub’ektlarining mulkchilik shakllari bo‘yicha tarkibi, iste’mol 
mollarini ishlab chiqarish sohasidagi o‘zgarishlarlar ana shunday yo‘nalishga ega. 
Hozirgi zamonda aholini ijtimoiy himoya qilishning qator modellari mavjud. 
Ulardan 
biri 
Skandinaviya 
mamlakatlarida 
(Finlyandiya, 
SHvetsiya) 
qo‘llanilayotgan