Buxgalteriya hisobi, tahlil va audit

Auditorlik dalillari - auditorlik tashkiloti tomonidan auditorlik tekshiruvi vaqtida yig’ilgan va auditorlik xulosasini asoslovchi ma’lumot (axborot)lardir. Auditorlik dalillarini olishda moliyaviy hisobot ning asosi bo’lgan boshlang’ich hujjatlar va buxgalterlik yozuvlari, shuningdek boshqa manbalardan olingan tasdiqlovchi ma’lumotlardan foydalaniladi.


Auditorlik dalillarining ishonchliligi (aniqligi). Auditorlik dalillari, agarda hujjatlar va aktivlar, xususiy kapital va majburiyatlarning haqiqiy holati bilan tasdiqlanganda, ishonchli hisoblanadi.




Mohiyati bo’yicha tekshirish amallari. Mohiyati bo’yicha tekshirish amallari auditorlik tashkilotining moliyaviy hisobotda xato-kamchiliklar mavjud yoki mavjud emasligini aniqlash uchun auditorlik dalillari olish maqsadida bajaradigan amallarni ifodalaydi.


Auditorlik dalillarini olish amallari. Auditorlik tashkiloti auditorlik dalillarini quyidagi auditorlik amallarining bir yoki bir nechtasini bajarish yo’li bilan oladi:


O’zaro bog’liq shaxslar o’rtasidagi bitimlar bo’yicha auditorlik dalillarini olish tamoyillari. Bog’liq shaxslar deb bitim tuzilayotganda o’zaro bog’liq bo’lgan shaxslar (manfaatdor bo’lganlar) tan olinadi. Shaxslarning o’zaro bog’liqligi (manfaatdorligi) qonunchilik bilan belgilanadi. O’zaro bog’liq shaxslar o’rtasidagi bitim - bu o’zaro bog’liq shaxslar o’rtasida ushbu o’tkazish uchun haq olinadimi yo’qmi qat’i nazar, vositalarni yoki majburiyatlarni o’tkazishdir. O’zaro bog’liq munosabatlarni ko’rsatishi mumkin bo’lgan bitimlar. Quyidagi bitimlar shaxslarning o’zaro bog’liq munosabatlarini ko’rsatishi mumkin:

Ish hujjatlari auditni o’tkazayotgan auditorlik tashkilotlari mulki tarkibida saqlanadi. Xo’jalik yurituvchi sub’ekt hujjatlarining ko’chirma nusxalari, shu jumladan, fotonusxalari auditorlik tashkiloti ish hujjatlari tarkibiga ushbu xo’jalik yurituvchi sub’ektning roziligi bilan kiritilishi mumkin.