Bulardan tashqari, tovush o'zgarishlarining yana quyidagi ko’rinishlari mavjud

Qo‘shimchalarda shakldoshlik

Shakldoshlik nafaqat leksemalarga, balki qo‘shimchalarga ham xos xususiyat sanaladi, Qo‘shimchalarning ayrimlari ifodalanishiga ko‘ra aynan bir-biriga o‘xshasa-da, mazmun-mohiyati bilan keskin farqlanadi.

Masalan, -in qo‘shimchasi:

a) ot b) sifat d) ravish e) fe’lning nisbat

yasovchi yasovchi yasovchi shaklini yasovchi

tiqin to‘lin ostin-ustin ilin

yig‘in erkin birin-ketin ko‘rin

chaqin yashirin qishin-yozin qilin

Bunday qo‘shimchalar o‘zbek tilida ko‘plab uchraydi. -ma, -chi, -li(k), -dor, -ch, -(i)sh, -ar, -ik, -k, -ish, -qin, -choq, -(a) y, -siz kabi qo‘shimchalarni bunga misol qilib kcltirish mumkin. Shakldosh qo‘shimchalar quyidagi ko‘rinishlarda uchraydi.

1. So ‘z yasovchilar.

qalamdon (ot) qadrdon (sifat)

toshqin (ot) jo‘shqin (sifat)

tepki (ot) kechki (sifat)

qatlama (ot) bo‘g‘ma (sifat)

o‘roq (ot) qo‘rqoq (sifat)

yoshlik (ot) sirdaryolik (sifat)

yuzsiz (sifat) so‘zsiz (ravish)

yugurik (sifat) ko‘rik (ot)

2. So‘z yasovchi qo‘shimcha so‘z shakli yasovchi qo‘shimcha bilan shakldosh bo‘ladi.

kelinchak (erkalash, erinchak

hurmatlash shakli) (sifat yasovchi)

gapirma (fe’lning burma (sifat yasovchi)

bo‘lishsiz shakli)

yuzlab (chama haftalab (ravish yasovchi)

son shakli)

qizcha (kichraytirish erkakcha (ravish yasovchi)

shakli)

Dilafro‘zxon kitobxon

(hurmat shakli) (ot yasovchi)

do‘sti (III shaxs, boyi (fe’l yasovchi)

birlik shakli)

3. Har qanday holatda so‘z shakli yasaydi.

oqish (ozaytirma shakli) kelish (harakat nomi)

otam (egalik shakli) ko‘rdim (shaxs-son shakli)

ukang (egalik shakli) bording (shaxs-son shakli)