Bulardan tashqari, tovush o'zgarishlarining yana quyidagi ko’rinishlari mavjud

ng tovushi ikki unli o‘rtasida kelganda ikkinchi unli bilan bo‘g‘in hosil qiladi va bir satrdan boshqasiga shunday ko‘chiriladi: si-ngil, de-ngiz, opa-ngiz kabi.

Agar ng tovushidan so‘ng undosh kelgan bo‘lsa, ng tovushi birinchi unli bilan bo‘g‘in hosil qiladi: sing-lim, teng-qur, ang-lagan kabi.

Qo‘sh undoshlar

Nutqda har xil undosh tovushlarning qator kelishi bilan birga bir xil undoshlarning qator-qo‘shaloq holda qo‘llanishi ham uchraydi. Qo‘sh undoshlar, odatda, o‘zbek tilida so‘z o‘rtasida keladi: malla, shovvoz, tizza, do‘ppi kabi. Rus tili orqali o‘zlashgan so‘zlarda esa so‘z oxirida ham qo‘llanadi: gramm, metall, kilovatt kabi. Bunday so‘zlarga o‘zakdagi qo‘sh undoshlar kabi ayni tovush bilan boshlanuvchi qo‘shimcha qo‘shilganda bir harf yozilmaydi. Qarang: kongress+si-kongressi, kilogramm+mi-kilogrammi kabi.

Og‘zaki nutqda so‘z o‘rtasida qo‘shaloq kelgan undoshlardan biri ba’zan talaffuz qilinmasa-da, yozuvda to‘liq saqlanadi: million-milion, komissar-komisar, oddiy-odiy kabi.

Talaffuzda qo‘sh undoshlardan birini aytmaslik adabiy talaffuz maromiga ziddir, ayniqsa, o‘zbek tilida bu holat ma’no farqlashga ham xizmat qiladi: sodda-soda, modda-moda, billur-bilur (bilar ma’nosida) kabi.

O‘zbek tilida qo‘sh undoshlar o‘zak oxiridagi undoshdan keyin shunday undosh bilan boshlanuvchi qo‘shimcha qo‘shish (eshit+tir, es+siz, gul+lar kabi), o‘zak oxiri va qo‘shimcha boshidagi tovushlarning o‘zgarishi (bir+ta-bitta, vatan+ni-vatanni, ek+gin-ekkin, chiq+guncha-chiqquncha kabi), sifatning kuchaytirma shakli yasalishi (oppoq, soppa-sog‘, chippa-chin kabi) bilan hosil bo‘ladi.