Bulardan tashqari, tovush o'zgarishlarining yana quyidagi ko’rinishlari mavjud



Download 2,11 Mb.
bet191/253
Sana16.04.2022
Hajmi2,11 Mb.
#556792
1   ...   187   188   189   190   191   192   193   194   ...   253
Bog'liq
Bulardan tashqari, tovush o\'zgarishlarining yana quyidagi ko’rin

Bilib oling. Ish-harakatning qay tarzda bajarilganligini bildirib, qanday? qanday qilib? qanday ahvolda? kabi so‘roqlarga javob bo‘lgan hol ravish holi deyiladi. Misollar: “Volgayangi asfalt yo‘lda tez yurib ketdi. Shoir shamning uchini avaylab kesdi. Siz indamay o‘tirar edingiz.
Ravish holi ravish, fe’l va ko‘makchili otlar bilan ifodalanadi.
Ravish holi kesimga bitishuv yo‘li bilan bog‘lanadi. Demak, u ko‘pincha o‘zi ergashgan so‘zdan oldin keladi.
Ish-harakatning miqdorini va darajasini bildirib, qancha? nechta? necha marta? qay darajada? so‘roqlaridan biriga javob bo‘lgan hol daraja-miqdor holi deyiladi.
Daraja-miqdor hollari sonlar bilan, miqdor ravishlari bilan, marta so‘zi qatnashgan birikmalar bilan ifodalanadi: Paxta to‘g‘risida ko‘p yozdi. (A.Q.) Shu gapni besh marta takrorladi.
Sabab holi va maqsad holi
Bilib oling. Ish-harakatning sababini bildirib, nimaga? nima uchun? nima sababdan? nima sababli? kabi so‘roqlarga javob bo‘lgan hol sabab holi deyiladi. Misollar: Tinchlik tufayli yurt obod. Yaxshi o‘qigani uchun u mukofotlandi. Qul Tarlon shodligidan To‘xtolmadi yig‘idan. (H.O.)
Sabab holi –lik, -sizlik qo‘shimchalarini olgan otlar –gani qo‘shimchali sifatdoshlar va sababli, uchun ko‘makchi qurilmalar bilan ifodalanadi. Ish-harakatning maqsadini bildirib, nima uchun? nima maqsadda? nima qilgani? kabi so‘roqlarga javob bo‘lgan hol maqsad holi deyiladi. Misollar: Qoratoy do‘stining dov-daragini surishtirish uchun yеlib-yugurdi. (O.) Bolalar o‘ynab kelgani ko‘chaga chiqib ketdi. (O.)
Maqsad holi maqsad ravishdoshlaridan, ot yoki fe’llardan keyin uchun, deb, maqsadida, maqsadi bilan kabi so‘zlarni keltirish orqali, shuningdek, jo‘nalish kelishigi qo‘shimchasini olgan harakat nomlari orqali ifodalanadi.
Esda saqlang. Gapning kesimidan anglashilgan harakatning belgisini bildiruvchi gap bo‘lagiga hol deyiladi. Hollar qanday? qanday qilib? qay holda? qachon (-gacha, -dan, -dan buyon,)? qayer (-da, -ga, -dan?), nima sababdan? nima maqsadda? kabi so‘roqqa javob bo‘ladi.

Download 2,11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   187   188   189   190   191   192   193   194   ...   253




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish