1-dars. Sintaksis haqida umumiy tushuncha

Miqdor-daraja ravishlari

@uzbek_tilim

Topshiriq. Berilgan so‘zlar ichidan qancha? so‘rog‘iga javob bo‘luvchi so‘zlarni ajrating.

@uzbek_tilim

* Sal

* picha

* erta

* indin

* kecha

* kunduz

* tez

* g‘oyat

* xiyol

* ko‘p

* oz.

@uzbek_tilim
Bilib oling.
Harakat va holatning bajarilishidagi miqdor-darajani bildiradigan va «qancha?» so‘rog‘iga javob bo‘ladigan ravishlar miqdor-daraja ravishlari deyiladi: sal, picha, xiyol, oz, ko‘p, kam, ancha kabi.

468-mashq. Gaplarni o‘qing. Miqdor-daraja ravishlarini aniqlang.

@uzbek_tilim
1. Yaxshiligingiz sira-sira yerda qolmaydi.
2. Qaddini rostlab, eshikni uzoq taqillatdi.
3. Bo‘ying sal cho‘zilsin, bironta duradgor usta topilsa, shogirdlikka topshirardim.
4. U aravani Nuriddin minganini ko‘rib, xiyla yengil tortdi.
5. Ko‘p o‘tmay hamma ichkariga taklif etildi.
6. Kunduzi o‘ralashib yurganlardan bu yerda qittay ham qolmagan. (Yo‘ldosh Sulaymon)

469-mashq. Gaplarni ko‘chiring, miqdor-daraja ravishlarining tagiga chizib, izohlang.

@uzbek_tilim

1. Sarvigulni podsho hammadan ko‘proq sevar ekan.

2. Mehmondorchilik tugagach, u uzundan uzun duo qilib o‘rnidan turibdi.

3. Ko‘p yaxshi o‘ylabsiz, ammo saltanatingiz uzoqqa bormasa kerak.

4. Ikkita tuxum topib olibdi. Suyunib cho‘ntagiga solib, biroz yuribdi.

5. Dehqon: «Hay, mayli, ustki qismi oz bo‘lsa ham bizga qola qolsin», — dedi.

6. Chol va kampir behad sevinishibdi. (Ertakdan)

470-mashq

@uzbek_tilim
«Hasharda» mavzusida matn tuzing. Unda miqdor-daraja ravishlaridan foydalaning.

Savol va topshiriqlar

@uzbek_tilim
1. Miqdor-daraja ravishlari qanday so‘roqqa javob bo‘ladi?
2. Ular qanday ma’noni anglatadi?

471-mashq. Uyga vazifa

@uzbek_tilim
«San’at muzeyida» mavzusida matn tuzing. Miqdor-daraja ravishlarining tagiga chizing.

Foydalanilgan adabiyot:

@uzbek_tilim

Ona tili: Umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 6-sinfi uchun/N. Mahmudov, A. Nurmonov, A. Sobirov, D. Nabiyeva.— T.: «Tasvir» nashriyot uyi. 2017. — 208 b.

I. Mahmudov N. va boshq.