Бухоро Давлат Тиббиёт Институти

Куйдирги карбункулининг кўпинча жойлашув жойлари ва кўриниши

Кўзғатувчи тушган жойда кўкимтир қизғиш рангда пуфакча пайдо бўлиб, унинг атрофида тўқималар шишади. Пуфакча ёрилганидан кейин яра қора рангли қаттиқ, қалин пўстлоқ (струп) билан қопланади. Бирламчи пуфакчанинг атрофида янги пустулалар пайдо бўлиб, шиш кучаяди, регионар лимфа тугунлар катталашади. Пўстлоқ (струп) кўчиб тушади ва унинг ўрнида яра қолади. Бир вақтнинг ўзида бироз йирингли ажралмали бир неча яралар пайдо бўлиши мумкин. Беморларнинг умумий ахволи нисбатан қониқарли. Бактериологик текширишлар натижасида куйдиргининг қўзғатувчиси аниқланади.

• Кўзғатувчи тушган жойда кўкимтир қизғиш рангда пуфакча пайдо бўлиб, унинг атрофида тўқималар шишади. Пуфакча ёрилганидан кейин яра қора рангли қаттиқ, қалин пўстлоқ (струп) билан қопланади. Бирламчи пуфакчанинг атрофида янги пустулалар пайдо бўлиб, шиш кучаяди, регионар лимфа тугунлар катталашади. Пўстлоқ (струп) кўчиб тушади ва унинг ўрнида яра қолади. Бир вақтнинг ўзида бироз йирингли ажралмали бир неча яралар пайдо бўлиши мумкин. Беморларнинг умумий ахволи нисбатан қониқарли. Бактериологик текширишлар натижасида куйдиргининг қўзғатувчиси аниқланади.

Ичак тури билан зарарланган гўшт истеъмол қилинганида, ўпка тури билан эса куйдирги таёқчаси спораларининг нафас (тери, мўйна махсулотлари корхоналарида) орқали тушишидан ривожланади. Ичак ва ўпка турлари кескин умумий бузилишлар билан кечиб, одатда ўлим билан тугайди.

• Ичак тури билан зарарланган гўшт истеъмол қилинганида, ўпка тури билан эса куйдирги таёқчаси спораларининг нафас (тери, мўйна махсулотлари корхоналарида) орқали тушишидан ривожланади. Ичак ва ўпка турлари кескин умумий бузилишлар билан кечиб, одатда ўлим билан тугайди.
• Куйдирги карбункулини фурункулдан, ўлат бубонидан ва каламуш тишлаган жарохатидан (содоку) фарқлай олиш зарур.

Диагностикаси

• Ташхис қўйиш учун беморнинг касбини билиш зарур. Ташхисни тасдиқлаш учун зарарланиш ўчоғидан, септик ҳолатларда эса – қондан, балғамдан, ва ахлатдан касалликнинг қўзғатувчиси ажратиб олинади. Қишлоқ хўжалик махсулотларида споралар бор ёки йўқлигини аниқлаш учун термопреципитация реакцияси (Асколи реакцияси) ўтказилади. Диагностикада антраксин билан тери аллергик синамасини қўйиш мухим рол ўйнайди.