Бугун Ўзбекистон Республикаси-иқтисодиёти бозор иқтисодиётига асосланган, тўхтовсиз ривожланаётган давлат

Санитар техник қурилмалар, ёритиш ва

алоқа воситалари

Санитар техник қурилмаларга, иситиш қурилмалари, ҳаво тозалаш васиталари, сув таъминоти ва канализация киради. Бу қурилма ва ускуналарни тўғри ва керакли миқдорда омборларда жойлаштириш, уни лойихалаш ва қуришда санитария меъёрларида келтирилди (СН245-71).

Омбор хоналарида иситиш қурилмаларини, агар сақланаётган юкларга бир меъёрдаги илиқроқ ҳаво керак бўлган холатлари кўзда тутилган.
Бундан ташқари совуқ вақтларда ҳизмат ва маиший хоналарни иситиш кўзда тутилган.
Омбор хоналарининг ҳаво тозалаш қурилмалари эса, ушбу омборда бир маромдаги оптимал иқлимни ушлаб туриш учун мўлжалланган, ундан ташқари бу қурилма: омборда ишлаётган ортиш тушириш машиналаридан чиққан газ ва чангларни ҳайдаш учун ҳам катта ҳизмат қилади ва шу билан бирга омбордаги сақланаётган айрим юклардан (заҳарли киме, минерал ўғитлар, сиқилган газ ва бошқалар) чиқувчи газларни ҳам ҳайдаб туради. Хаво айлантиргичлар ҳақиқий, ҳамда ясама (механик) бўлиши мумкин.
Омбор хоналаридаги сув таъминоти қурилмалари-ичимлиқ, хўжалик, санитар маиший, ҳамда ёнғинга қарши ва бошқа эхтиёжлар учун мўлжалланган.
Омбордаги сув таъминоти тизими ҳалқасимон қилинади. Чунки, қандайдир сабабга кўра бирор бир участкани ўчириш керак бўлса, колган участкаларда сув ўчмаслиги керак. Берк линия қурилмалари 200 метрдан кўп бўлмаслиги керак.
Омбордаги канализация қурилмаларни ички ва ташқи тизимдан иборат бўлиб, у асосан маиший оқова сувларни чиқариб магистралга улаш учун ҳизмат қилади. Канализация тизими билан омборлардаги хоналар, гаражлар устахоналар жихозланади.
Ташқи канализация тизими, барча оқова сувларни зудлик билан тозалаш ёки зарарсизлантириш чиқариб ташлаш жойларига таъминлайди.
Омборларни ёритиш табиий ёки сунъий бўлиши мумкин. Табиий ёруғликуа ёнбошдаги эшик ёки ойналардан ва тепадан (томдаги ёруғлик фонарлари) киради.
Омборлардаги ёритиш мосламалари, юкларни тахлаш жойларида, ортиш тушириш ишлари фронтида хизмат, ишлаб чиқариш ва маиший хизмат хоналарида, омбордаги темир йўл изларида, автомобил утиш жойларида ва шу билан бирга омбор территориясида ўрнатилган бўлиши лозим.
Очиқ платформалар ҳамда майдончалар ускуналарга ўрнатилган ёритгичлар прожеторлар ёрдамида ёритилади, ўрнатилган устунларнинг баландлиги 15-21 метрни ташкил килади.
Очиқ омборлардаги рампалар ораси 8 метр қилиб ўрнатилган розеткалар билан жиҳозланади. Бу розеткаларга чироқлар уланади ва улар ёрдамида вагонларнинг ичи ёритилади.
Омборлар алоқа воситалари билан жихозланиши лозим. Асосан телефон алоқасидан фойдаланилади ва у темир йўл автомат телефон станциясига уланади.
Омбордаги ортиш–тушириш ишларини оператив бошқаришда радиотрансляция алоқасидан фойдаланилади. Масофадан туриб омборда бажариладиган ишларни назорат қилиш учун айрим омборларда ишлаб чиқариш телевидениясидан фойдаланилади.

9.