Бу китоб ғоялар, рамзлар тўҒрисида эмас, бу китоб одамлар тўҒрисида

54
ҳ ам д а Т анкред
55
аста-секин чекиниб ҳамон 
ж а н г қилардилар. Қилич билан н ад и к к и га бўлиб 
таш лан ган ай ғи р ж а н г м ай д о н и д а ш ун дай елиб 
борар, қаҳ р -ғазаб в а ҳужум ғуруридан эн ти кар, 
аммо ҳали ўлганлигини билмасди.
Болохонанинг осилган ш ипи ун ча баланд бўлма- 
ган ш а р а ф а томонга ти к қиялаб туш ганди. Қоронғи 
эди, узала туш иб ётган киш и н и н г ж исм оний онги 
ўз устига н азар вази ф аси н и олиб, унинг идрокий 
нигоҳига ш уларни нам оён этди: у туғилган пайтда- 
ёк; ж онига жойлаб кўйилган адоқсиз емирилиш ўз 
ҳукмига кириб, унинг м ан а ш у қим ирлам айдиган 
ж исм ини худди ч ақ н аган ф осф ордай нурлантира- 
ётир, 
ўз-ўзи билан озиқланаётган жисм ўлаётир, 
лекин ўзининг янги тугилишида ўзидан эҳтиётко- 
рона озип^ланиб, тириклигини давом эттираётир, 
бинобарин, у ҳеч цачон ўлмаяжак, зероки, мен бори 
Тирилиш ва Ҳаётдирман.
Э ркакларга ти ркан м и ш
ўш а чувалчанг эҳтиросли, ори қ ҳ ам д а мўйдор бў- 
лиш и кер ак, аёлларга, н аф и с қи зларга ато этил-
54 Бульон герцоги - салиб юриши таш аббускорларидан бири.
55 Т анкред - биринчи салиб ю риш ида ном қозонган рицарь.
295

---

гани эса, гўзалликка чўммоқ учун гўзаллик билан 
о зи қлан ган бўлади, уларн и н г ҳ а р бири ногаҳон 
қулоққа чалинган м авзун куй каби хуш рўй в а лато- 
ф атли бўлмоқлари лозим, дарвоқе, буларнинг бари 
мен учун худди янги сутнинг цайнашидай ва айни 
шунинг ўзи Тирилиш ва Тирикликдир,
ортиқ эмас.
Қоронғи эди. Б изнинг кенгликларимизда дарахт- 
нинг ўлими ю мш оқроқ кечади. Бўм-бўш хоналар 
ғичирлам ас в а чарсиллаб ёрилмасди. А йтгандай, 
балки д ар ах т в а қ т ўтиб ҳар бир одам нинг лоши 
каб и қуруқ суяк бўлиб қолади. Ў ш анда аввалги
зўрлаш ларнинг ҳиссиётлари батамом тугаб кетган 
бўлади. С уяклар балким, уммон остида, ч ўн қи р 
м оғораларда ётарлар, уларни бу ерларга тўлқин- 
л а р н и н г сўниб б о р аётган а к с сад о л ар и ҳ ай д аб
келтирмиш дир. О тларнинг ҳам суяклари ўз лаёқат- 
сиз чаван дозларини қарғаб лаънатлаб ётурлар в а
бир-бирларига агар чавандозим олғир бўлганда, ни- 
м аларга қодир бўлмасдим, деб м ақтанурлар. Бирок; 
олғир чаван дозларни доим ким лардир чилпарчин 
к^илурлар. Шунинг учун ҳам, бу яхш ирокдирки, ден- 
гизларнинг моғоралари в а ў р а-кам арлари д а сўнгги 
тўлқинларнинг сўниб бораётган м авж лари уларни 
титкилаб тебратганда, суяклар бир-бирларини бе- 
озор қоҳиб кўйганлари маьқул.