Bozor iqtisodiyoti bo‘lg‘usi iqtisodchilardan iqtisodiy voqeliklarni, iqtisodiy


XXVII BOB. AHOLI DAROMADLARI VA DAVLATNING IJTIMOIY



Download 6,4 Mb.
Pdf ko'rish
bet484/558
Sana11.01.2022
Hajmi6,4 Mb.
#351409
1   ...   480   481   482   483   484   485   486   487   ...   558
Bog'liq
ЖУРАЕВ дарслик-2018

XXVII BOB. AHOLI DAROMADLARI VA DAVLATNING IJTIMOIY 

SIYOSATI 

 

1.

 

Aholi  daromadlari  va  uning  tarkibi. Aholi  turmush  darajasi  va  uning 

ko’rsatkichlari. 

2.

 

Daromadlar tengsizligi va uning darajasini aniqlash. 

3.

 

O’zbekistonda davlat ijtimoiy siyosatining asosiy yo’nalishlari. 

 

1.

 

Aholi daromadlari va uning tarkibi. Aholi turmush darajasi va uning 

ko’rsatkichlari 

Aholi daromadlari  ularning ma‘lum vaqt davomida (masalan, bir yilda) pul va 

natural shaklda olgan barcha daromadlari miqdoridir. 

Aholi  iste‘mol  darajasi  to‘g‘ridan-to‘g‘ri  ularning  daromadlari  darajasiga 

bog‘liq bo‘ladiki, u aholi turmush darajasini belgilab beradi. 

Aholi  pul  daromadlari  ish  haqi,  tadbirkorlik  faoliyatidan  olinadigan 

daromad, nafaqa, pensiya, stipendiya shaklidagi barcha pul tushumlarini, mulkdan 

foiz,  dividend,  renta  shaklda  olinadigan  daromadlarni,  qimmatli  qog‘ozlar, 

ko‘chmas  mulk,  qishloq  xo‘jalik  mahsulotlari,  hunarmandchilik  buyumlarini 

sotishdan  va  har  xil  xizmatlar  ko‘rsatishdan  olinadigan  pul  mablag‘lardan  iborat 

bo‘ladi. 

Natural daromad mehnat haqi hisobiga olinadigan va uy xo‘jaliklarining o‘z 

iste‘mollari uchun ishlab chiqargan mahsulotlardan iborat bo‘ladi. 

 Aholi daromadlari darajasiga bevosita ta‘sir ko‘rsatuvchi omillar orasida ish 

haqidan  tashqari  chakana  narx  dinamikasi,  iste‘mol  bozorining  tovarlar  bilan 

to‘yinganlik darajasi kabilar muhim o‘rin tutadi. 

Aholi daromadlari darajasiga baho berish uchun nominal, ixtiyorida bo‘lgan 

va real daromad tushunchalaridan foydalaniladi. 



Nominal  daromad

  –  aholi  tomonidan  ma‘lum  vaqt  davomida  pul  shaklida 

olingan daromad hisoblanadi. 



439 

Ixtiyorida  bo’lgan  daromad

  –  shaxsiy  iste‘mol  va  jamg‘arma  maqsadlarida 

foydalanish  mumkin  bo‘lgan  daromad.  Bu  daromad  nominal  daromaddan  soliqlar 

va majburiy to‘lovlar miqdoriga kam bo‘ladi. 



Real daromad

 – narx darajasi o‘zgarishini hisobga olib, aholining ixtiyorida 

bo‘lgan  daromadga  sotib  olish  mumkin  bo‘lgan  tovar  va  xizmatlar  miqdorini 

ko‘rsatadi. 

Aholining  nominal  pul  daromadlari  turli  manbalar  hisobiga  shakllanadi  va 

ularni quyidagicha umumlashtirish mumkin: 

a) ishlab chiqarish omillari hisobiga olinadigan daromad; 

b) davlat  yordam  dasturlari  bo‘yicha  to‘lov  va  imtiyozlar  shaklidagi  pul 

tushumlari; 

v) moliya-kredit tizimi orqali olinadigan pul daromadlari. 

Respublikamizda  mehnatni  rag‘batlantirish  maqsadida  ish  haqini  oshirish 

natijasida  aholi  daromadlari  muttasil  o‘sib  bormoqda.  Jumladan,  2016  yilda  aholi 

umumiy daromadlari 12foizga o‘sgan. 2000 yil bilan taqqoslaganda, real daromad 

aholi jon boshiga 8,6 barobar ko‘paydi.

85

 

Aholining  yollanib  ishlovchi  qismi  oladigan  daromadlarning  asosiy  turi  ish 



haqi  istiqbolda  ham  pul  daromadlari  umumiy  hajmining  shakllanishida  o‘zining 

etakchi rolini saqlab qoladi. 




Download 6,4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   480   481   482   483   484   485   486   487   ...   558




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish