Botanika indd

40-rasm.
 Gulning tuzilishi 
gulband -
Changchi - gulqo‘rg‘on ichida joylashgan muhim qismi. 
U ikki qismdan: changdon va changchi ipidan tashkil top­
gan (41-rasm).
Changchi iplari changdonni ushlab turadi va gulo‘mi 
bilan bog‘laydi. 0 ‘ simlikning turiga qarab changchilar bit- 
tadan bir nechtagacha bo‘lishi mumkin. Changchi iplari 
alohida-alohida, qo‘ shilib yoki tutam hosil qilib gulo‘miga 
joylashadi. Ayrim gullarda changchi iplari bo‘lmaydi.
Urug‘chi - gulning o‘rtasi (markazi)da joylashgan eng 
muhim qismi. U tuguncha, ustuncha va tumshuqchadan 
iborat (42-rasm).
Tuguncha - urug‘ chining kengaygan pastki qismi. Uning 
ichida urug‘kurtak joylashgan. Tugunchadan meva hosil 
bo‘ladi. Tugunchalar gulning boshqa a’zolariga nisbatan 
joylanishiga qarab ostki va ustki bo‘ladi. Tuzilishiga ko‘ra, 
tuguncha bir va ko‘p uyali bo‘ladi.
Ustuncha - urug‘chining o‘rta qismi. U tuguncha bilan 
tumshuqchani birlashtirib turadi. Uning ichi g‘ovak bo‘ ladi.
Tumshuqcha - urug‘chi (ustun- 
cha)ning eng yuqori qismi - uchi. U 
;don
Gulqo‘rg‘on - gul ochilguncha 
changchi va urug‘chilami o‘rab, tash­
qi ta’ sirdan saqlab turadi. U oddiy 
yoki murakkab bo‘ladi.
changlami ushlash uchun xizmat qi­
ladi.
changchi ipi
41-rasm.
 Changchi
47

---

urug‘kurtak 
murtak xalt
tumshuqd
ustunchi
tugunch.
Gulqo‘rg‘ on bo‘laklarining ran- 
gi, asosan, bir xil bo‘Isa, u 
oddiy 
gulqo‘rg‘on 
deyiladi (43-rasm). Oddiy 
gulqo‘rg‘on yashil rangli oddiy gul- 
kosacha yoki rangli gultojdan iborat 
bo‘ladi. Lola, chuchmoma, gulsafsar- 
ning guli oddiy gulqo‘rg‘ onli bo‘ladi.
Agar gulqo‘rg‘ on gulkosacha va