Boshqarish tamoyillari va uslubi

g) Nazorat
Nazorat-boshqaruvning muhim vositasi, u yuzaga chiqadigan muammolarni ular xali jiddiylashib ulgurmasidanoq aniqlash va xal etishi uchun zarurdir.
Muntazam nazorat - «rahbar-jamoa» tizimidagi о‘ziga xos «qaytar aloqa». U avtomatik boshqaruv sistemalaridagi qayta aloqa singari umuman jamoa yoki uning ayrim a’zosining muayyan vazifani xal etishdan oyoganligini о‘z vaqtida aniqlanishi kerak. Shundan keyin rahbar faoliyatning amaldagi axvolini rejalashtirilgani («taqqoslash qurilmasi») bilan qiyoslaydi va boshqarish uchun qanday harakat qilishni belgilaydi. Bu nazorat funksiyasini «mexanik» tasavvur etishdir. Amalda esa nazorat tufayli faqat faoliyatdagi chetga chiqishlikgina emas, balki bunday chetga chiqishlikni sababi, ularni bartaraf etish yо‘llari belgilanadi.
Nazorat yuqorida qayd etilgan funksiyalarni amalga oshira olishi uchun, u quyidagi talablarga javob berishi lozim:

1. 
   Strategik yо‘nalish – tashkilot yoki uning bо‘linmalari ustivorligi va maqsadlarini aks ettiradi, ularni qо‘llab-quvvatlashni bildiradi. Mayda-chuyda narsalar ustidan nazoratni о‘rnatish maqsadga muvofiq emas.
   
2. 
   Natijalarni mо‘ljallash-tashkilot oldidagi aniq maqsad va vazifalarni xal etish.
   
3. 
   Nazoratning о‘z mohiyatiga muvofiqligi-tashkilot ishi muhim kо‘rsatkichlarini obyektiv о‘lchash va xaqqoniy baholash.
   
4. 
   О‘z vaqtidagi nazorat - tashkilot faoliyatini tekshirishning vaqt oralig‘i natijaviyligi nuqtai nazaridan samaradorligini belgilash.
   
5. 
   Nazoratning moslashuvchanligi-tashkilot faoliyatidagi sodir bulayotgan muhim о‘zgarishlarga moslasha olishlik.
   
6. 
   Nazoratning soddaligi-nazoratni tekshiruvchilar va tekshiruvchilar tomonidan tushunilishi.
   

OTMdagi muntazam nazorat uning professor-о‘qituvchilar tarkibining о‘quv-tarbiyaviy jarayon, ilmiy-metodik va ilmiy tadqiqot ishlari kabi faoliyat turlarini о‘z ichiga olishi lozim.
Adabiyotlar:

1. 
   Peregudov L.V.Saidov. “Oliy ta’lim menejmenti va iqtisodiyoti”. T., 2005.
   
2. 
   Sharifxо‘jayev M.,Abdullayev YO. “Menejment”.Darslik. T., “О‘qituvchi”. 2001 .
   
3. 
   G‘ulomov S.”Menejment asoslari”. T., 2002 y.
   
4. 
   Dixtl K.”Prakticheskiy marketing”.M., 1996.
   

http://www.budgetrf.ru/
http://www.press-service.uz
http://www.gov.uz/

*