b) Bо‘ysunuvchilar bilan о‘zaro munosabat
Har bir bajaruvchining shaxsiy qadr-qimmati-rahbar uchun daxlsizdir.
О‘zaro munosabatlarda bо‘ysunuvchilar shaxsiyatiga biron-bir ehtiyojsizlikka yо‘l qо‘yish, uning fuqarolik huquqini cheklash mumkin emas. Qadr -о‘z insonlik sha’nini tan olish.
Rahbar va bо‘ysunuvchilar о‘rtasidagi rasmiy va norasmiy munosabatlarning mustahkamligi jamoa a’zolarining birgalikdagi mehnat faoliyatidan qanchalik ma’naviy qoniqish hosil qilishlariga bog‘liq. Agar ular о‘ziga nisbatan adolatli va tо‘g‘ri munosabat mavjudligiga ishonqiramasalar, unda bu ularning о‘zaro munosabatlariga salbiy ta’sir etadi. Natijada rahbar о‘z faoliyatida muvaffaqiyatga erisha olmaydi va nizolar, kelishmovchiliklardan chetlab о‘ta olmaydi.
Bо‘ysunuvchilar bilan о‘zaro munosabat ijobiy bо‘lishi uchun har qanday rahbar, shu jumladan, ta’lim sohasidagi, boshqaruvning jahon tajribasi asosidagi tavsiyalarga amal qilishi maqsadga muvofiqdir.
1.Har bir ishda adolatli bо‘ling. Sizni mukofot xaddan ziyod yaxshi bо‘lganligi yoki jazodan qо‘rqqanlik uchun emas, balki har ikkisi ham adolatli taqsimlangani uchun xurmat qiladilar.
2.Xodimlarga e’tiborli bо‘ling. Ular bilan samimiy qiziqing. Ular haqida iloji boricha kо‘proq bilishga xarakat qiling: oilasi, qiziqishi, muammolari va h.k. qiyin daqiqalarda ularga yordam qо‘lini chо‘zing, qо‘llab-quvvatlang.
3.Bо‘ysunuvchilar bilan muloqotda voizlik qilishdan saqlaning. Sabrli tinglovchi bо‘ling. Boshqalarni о‘zi haqida sо‘zlashga rag‘batlantiring. Sodda tuting, inson uchun о‘z nomining yangrashi inson nutqi tovushlari ichida eng yoqimli va muhim sadodir.
4.Sertabassum bо‘ling. Sizning jiddiyligingiz atrofdagilarni xavotirga soladi va nari itaradi.
5.Tanqidda juda xushyor bо‘ling. Bо‘ysinuvchining dilini og‘ritmang. Tanqid qilishdan oldin unga о‘z kamchiligingizni aytishdan tortinmang. Odamlar e’tiborini о‘z xatolariga jalb etishda pardali qilib, muloyimlik bilan munosabatda bо‘ling.
6.Insonni har safar, garchi ozgina yutuqqa erishgan bо‘lsa-da, tez-tez maqtab turing. Bо‘ysinuvchining xatosi va adashishiligini ta’kidlashga tо‘g‘ri kelgan xollarda, siz uning yutuqlarini kо‘rsatishdan va afzalliklarini samimiy tan olishdan boshlang.
7.Hech kimga buyruq oxangi yoqmaydi, buni doimo esda tuting. Buyruq berish о‘rniga savol berish usulidan foydalaning. Masalan, «Shunday qiling» о‘rniga «Siz nima deb о‘ylaysiz, shunday qilsa yaxshi bо‘lsa kerak?»
8.Kо‘pincha о‘zingizni bо‘ysinuvchining о‘rniga qо‘yib kо‘ring. Muammo va topshiriqqa uning nuqtai nazari bilan qarashga harakat qiling, xodimlar nuqtai nazari va fikr-mulohazasiga xurmat bilan munosabatda bо‘ling. Shunday qilingki, bо‘ysinuvchi uchun siz aytganingizni bajarish malol kelmasin.
9.О‘zingizga bо‘ysinuvchilarga nisbatan murabbiy vazifasini о‘tang. Ular qobiliyatini rivojlantiring va murakkab masalalarni birgalikda muhokama qiling.
10.Vakolat, ma’suliyat doirasini, ishlab chiqarishdan kutilayotgan natijalarni aniq tavsiflang. Ikki tomonlama aloqa va о‘z xodimlaringiz ma’lumotlaridan foydalaning.
Do'stlaringiz bilan baham: |