Bоshlang‘ich ta’lim mеtоdikasi kafеdrasi оna tili nazariyasi va amaliyoti

Komparativistika qiyosiy-tarixiy tilshunoslik sifatida hind-evropa tillarining fonetikasi va morfologiyasini qiyosiy o‘rganish asosida paydo bo‘ldi. Bu tarmoq qiyosiy-tarixiy tilshunoslik, areal lingvistika, tipologiyani o‘z ichiga oladi.

6-savol: Tilshunoslik qaysi fanlar bilan bog‘liq holda ish olib boradi?
Javob: Tilshunoslik falsafa bilan chambarchas bog‘liq. Falsafa tilshunoslikning metodologiyasini, ya’ni shu fan uchun xarakterli bo‘lgan tahlil prinsiplari va metodlarini belgilab beradi. Masalan, til va nutq faoliyatiga sistemali yondashish, tarixiylik, tadqiqotning ma’lum bir maqsadga qaratilgan bo‘lishi, haqiqatning aniqligi kabi prinsiplar yoki talablarni ko‘rsatish mumkin.
Tilshunoslik psixologiya bilan ham bog‘liq. Tilshunoslik bilan psixologiya o‘rtasidagi muammolar psixolingvistikada o‘rganiladi. Psixolingvistika fanining maqsadi insonning ma’lum miqdordagi so‘zlar yordamida yangidan-yangi jumlalar tuzish qobiliyatini o‘rganishdir.
Tilshunoslik tarix bilan bog‘liq. Tilning lug‘at tarkibi, uning ish ko‘rish doirasi va xarakteri jamiyat tarixi bilan bog‘liq. So‘zlarning tarixini, tilning lug‘at boyligini aniqlashda tarix fani tilshunoslikka yordam beradi.
Arxeologiya fani bilan ham bog‘liq. Arxeologik qazilmalarda topilgan turli buyumlar til tarixini o‘rganishda muhim manbadir.
Tilshunoslik etnografiya fani bilan ham uzviy aloqada bo‘ladi. Chunki tilshunos tilni o‘rganishda xalq etnografiyasi materiallaridan foydalanadi. Ayniqsa, dialektal leksikani o‘rganishda etnografik ma’lumotlar qo‘l keladi.
Tilshunoslik adabiyotshunoslik bilan bog‘liq. Bu fanlarning aloqasi uslubiyat, adabiy til tarixini o‘rganishda yaqqol ko‘rinadi.
Tilshunoslik fiziologiya, fizika, matematika, kibernetika kabi fanlar bilan ham bog‘liq.

Quyidagi savollarga mustaqil holda
javob topishga harakat qiling.

1. 
   Ferdinand de Sossyur nima uchun til bilan nutqni ajratdi?
   
2. 
   Praga strukturalizmi va Amerika strukturalizmi uchun umumiy bo‘lgan xususiyatlar qaysilar?
   
3. 
   Tilshunoslik fanining tabiiy fanlar bilan aloqasini qanday izohlaysiz?