Бошšариш тўЂрисида тушунча

Биринчи тартибли тезлатувчи (тезлатгич) звено. Бу звено қуйидаги тенглама билан ифодаланади:

. (25)
Уни пропорционал ва дифференциаллагич звеноларнинг параллел уланиши ёрдамида ҳосил қилиш мумкин.
(25) тенгламанинг Лаплас тасвири

орқали бу звенонинг узатиш функцияси аниқланади
. (26)
Частотали узатиш функцияси

кўринишга эга.
Бунда
– АЧХ;
– ФЧХ;
– ЛАЧХ.
Бу характеристикалар 20-расмда келтирилган.




20-расм. а) АФХ; б) ЛЧХ; в) ЛФЧХ.

Вақт характеристикалари h(t) ва ω(t) қуйидаги ифодалар билан аниқланади.

.
Дифференциаллагич звенолар каби тезлатгич звеноларни идеал кўринишда амалга ошириш мумкин эмас, чунки реал қурилмаларда, системалар таркибида кичик параметрга эга бўлган инерциалликлар албатта бўлади. Улар узатиш функцияси W(p) нинг махражидаги полиномлар орқали характерланади. Одатда W(p) махражидаги полиномларнинг тартиби унинг суратидаги полиномлар тартибидан анча юқори бўлади.
Нотурғун ёки номинимал фазали звенолар
Узатиш функцияси нинг ҳамма ноллари ва қутбларининг ҳақиқий қисми манфий ёки ноллга тенг бўлган звеноларни минимал фазали ёки нотурғун звенолар дейилади.
Узатиш функцияси да тенгламанинг илдизларига, яъни ни нолга айлантирувчи «P» нинг ҳар қандай қийматларига узатиш функциясининг ноллари дейилади.
Характеристик тенглама нинг илдизларига, яъни ни ∞ қийматга айлантирувчи «P» нинг ҳар қандай қийматларига узатиш функциясининг қутблари дейилади.
Юқорида кўриб ўтилган звенолар типик звеноларнинг ҳаммаси турғун, яъни минимал фазали звеноларга тааллуқлидир. Бу типдаги звеноларни яна ўзи текисланувчи ҳам деб аталади.
Уларнинг асосий хусусияти шундан иборатки, бундай звеноларнинг киришига чекланган таъсир кўрсатилганда, чиқиш координатаси ўткинчи жараён тамом бўлгандан кейин, маълум бир қарор қийматга интилади. Номинал фазали (нотурғун) звеноларга қуйидаги звенолар мисол бўла олади.