Book · May 004 citations reads 124 author

«d»
harflari jarangsiz ovozlar (p, t, ch, sh, s, q, 
k) dan keyin
«t»
bo‘lib (kettim, kettik, choptir, kestir singari) eshitilsa va so‘zlansa ham; 
3) -dan, -don qo‘shimchalari ham p, t, ch, s, sh harflaridan keyin: 
p — iptan, ko‘ptan, qoptan, soptan; 
t — ittan, suttan, ottan, yottan; 
ch — cho‘michtan, ichtan, qilichtan, ochtan);
s — mistan, ketmastan, olmastan, yopmastan; 
sh — ishtan, tushtan, oshtan, qoshtan singari 
(-tan, -ton) 
eshitilsa ham; 
4) mana shu -dan, -don qo‘shimchasi 
n
, 
m
harflaridan keyin: 
n — mannan, sannan, nonnan, qonnan. 
m - bilimnan, uyimnan, yonimnan, yo‘limnan singari eshitilsa va so‘zlansa ham sarfiy 
birlikni saqlash uchun
«d»
yozilmog‘i lozim.
Yana imloda so‘zlar yolg‘uz-yolg‘uz turg‘onda aytilishi asos etib olinib, yonidag‘i 
so‘zlarning ta'siri yozuvda ko‘rsatilmasligi kerak. (Keragiday, borg‘onmikan, jinmidi, parimidi 
singari bo‘lmaslig‘i kerak)
2
. 
Agar bundog‘larg‘a mandat berilsa, «borakan, yo‘g‘akan, ochakan, to‘g‘akan»lar ham 
qarindosh, urug‘-aymoqlari bilan yasov tortib «qoni, bizga ham mandat kerak» deb, qatorlashib 
chiqib kela beradurlar. Faqat bu yerdagina emas, sarfiy qoidalarning har biri tepasida ham shundoq 
«imtiyoz» so‘raydurg‘onlarning alla qonchadan bo‘lishi turgan gap. U vaqtda hyech bir qoida ham 
kerak bo‘lmasdan: «eshitilgancha yoza ber, faqat, unisini nari, bunisini beri yoz, o‘rtasini ajratib, 
chiziq tortib qo‘y...» dan boshqag‘a ehtiyoj ham tushmaydur. 
Shuning 
uchun 
esa, 
edi, 
ila, 
-dim, 
-dik
(barcha 
shaxs- 
larda), -dan
, 
-dan va boshqalar («obki, obketgan, obor, ober, kelalmadi, sotalmadi, sanalmayman» 
deganga o‘xshashlar)ni asliga qaytarib yozish kerak. Yozma adabiyotda zarurat vaqtida, ba'zi 
pessalarda (tanqid va masxara uchun hajviy jurnol va kulgi bo‘limlarda keltirilgan jumlalarda) 
1
1
«Sharq haqiqati» 12-son o‘rtoq Q.Ramazon maqolasiga qaralsun. 

---

alohida shaxslarning so‘zini aynan ko‘rsatish chog‘larida ham intug‘rafiy hikoyalar, dostonlar, til 
tekshirish uchun yiiladurg‘on materiyollardag‘ina eshitilganicha yozish durust (balki ilmi 
ahamiyatiga qarash lozim) bo‘lib, boshqa o‘rinlarda sarfiy birlikni buzishliq hyech 
yaramaydur. 
Nahviy qo‘shimchalardan