Book · June 020 citations reads 3,563 author: Some of the authors of this publication are also working on these related projects

2.4-rasm. Investitsion resurslarni tashkil etish strategiyasini 
 ishlab chiqish bosqichlari 
Umumiy 
hajmdagi 
investitsion 
resurslariga 
ehtiyojlarni 
prognozlash-
tirish 
Har xil 
manbalar 
hisobiga 
investitsion 
resurslarni 
tashkil etish 
imkoniyat-
larini o‘rganish 
Alohida 
investitsion 
dastur va 
loyihalarini 
moliyalash-
tirish 
uslublarini 
belgilash 
Investitsion 
resurslarni 
tashkil etish 
manbalari 
tuzilishini 
optimal-
lashtirish 

---

47 
Umumiy hajmdagi investitsion resurslariga ehtiyojlarni prognozlash quyidagi 
ketma-ketlikda amalga oshiriladi: 

Birinchi bosqichda real investitsiyalar uchun zarur moliyaviy mablag’lar 
hajmi aniqlanadi. Yangi qurilish ob’ektlari qiymati qurilishdagi haqiqatdagi xarajatlar 
bo’yicha aniqlanadi (inflyatsiya omillari hisobi bilan) va u quyidagi formula orqali 
hisoblanadi. 
KV
N
 = M * U
KV
 + P,
KV
N
– yangi ob’ekt qurilishi uchun umumiy kapital qo’yilmasiga talab; 
M – qurilish birligi yoki mos ishlab chiqarish ob’ektlari quvvatliligi birligi (m, 
m
3
va h.k.);
U
KV
– mazkur quvvatlilik birligiga ketadigan o’rtacha xarajat summasi; 
P – ob’ekt qurilishi bilan bog’liq qo’shimcha xarajatlar. 
Yangi qurilish ob’ektlari qiymati bilan birga, uning aylanma aktivlariga ham 
qo’yilmalarni ko’rib chiqish kerak. 
Yangi ob’ektni ishga tushirish bilan bog’liq investitsion resurslar quyidagicha 
aniqlanadi. 
OF
N
ir
U
KV
P
100


,
bu yerda: P
ir
– yangi ob’ektni qurish va ishga tushirishda investitsion 
resurslarga umumiy talab; KV
N
– yangi ob’ektni qurish va texnik jihozlash uchun 
umumiy kapital qo’yilmalarga talab; U
OF
– shu tarmoqdagi korxona aktivlar umumiy 
summasidagi asosiy fondlarning solishtirma og’irligi. 
Harakatdagi kompaniya (korxona)ni sotib olish qiymati quyidagi usullar 
yordamida aniqlanadi: 
a) Sof balans qiymati asosida, bunday baholash tamoyili kompaniya umumiy 
aktivlar balans qiymatidan uning majburiyatlarini chegirishga asoslangan. Uni 
quyidagi formula bilan aniqlash mumkin: 

---

48