Book · April 021 citations reads 54 1

Mundarija

Kirish. Noyob metallarning tasnifi, sinflanishi va ishlab chiqarish texnologiyalari. Noyob metallar tasnifi.	3
Qiyin eriydigan noyob metallar. Volfram va molibden metallurgiyasi. 1.1.Vоlframning xоssalari va ishlatilish sоhalari	8
1.2.Volfram boyitmalarini qayta ishlash usullari	11
1.3.Volfram boyitmalarini parchalash texnologiyalari	14
1.4.Sheyelit boyitmalarini parchalash texnologiyasi amaliyoti	19
1.5.Natriy volframat eritmalarini tozalash	23
1.6.Volfram uch oksidini olish texnologiyalari	25
1.7.Molibden xossalari va ularning ishlatilish sohalari	26
1.8.Molibden boyitmalarini oksidlovchi kuydirish.	30
1.9.Molibden boyitmalarini gidrometallurgik parchalash	32
1.10.Kuydirish jarayonining amaliyoti	33
1.11.Kuydirilgan molibden boyitmalarini gidrometallurgik usulda qayta ishlash	41
1.12.Qo ‗sh mоlebdat ammоniyni termik parchalash	45
TANTAL VA NIOBIY METALLURGIYASI. 2.1.Tantal va niobiy hossalari	48
2.2.Tantal va niobiyning asosiy rudalari va boyitmalar	49
2.3.Tantal va niobiyni qayta ishlash texnologiyalari	61
VANADIY, TITAN, SIRKONIY VA GAFNIY METALLURGIYASI. 3.1. Vannadiy, titan, sirkoniy va gafniy xоssalari va ishlatilishi. Kimyoviy birikmalarini ishlab chiqarish	66
3.2. Titan boyitmalarini qayta ishlash	66
3.3. Kukun va g ‗ovak holidagi titan, sirkoniy va gafniy ishlab chiqarish. Titan xlоridini magniy bilan tоzalash	68
3.4. Sirkоniy va gafniy xlоridini magniy bilan tоzalash	72
TARQOQ NOYOB METALLAR 4. Eritmalardan reniy metallini ajiratish. Kukun va g ‗ovak holida reniy metallini ishlab chiqarish.	73
4.1. Eritmalardan reniy metallini ajratish	78
4.2. Selen va tellur metallurgiyasi. Eritmalardan selen va tellur	80

elementlarini ajratish texnologiyasi
4.3. Germaniy homashyolari va germaniy boyitmalarini olish	84
4.4. Ko‗mirlarni qayta ishlashda germaniyning holati	91
4.5. Germaniy dioksidi va germaniy olinishi. Germaniy boyitmasini tozalash va monokristall olish	97
GALLIY, TALLIY, INDIY, SELEN VA TELLUR METALLURGIYASI Galliy, indiy va talliy ishlab chiqarish texnologiyasi	98
5.2. Indiyning xоssasi va ishlatilishi	98
5.3. Rux va kurgоshin ishlab chiqarishda indiyni ajratib оlish usullari. Pirоmetallurgik usul	99
5.4. Indiyni tоzalash	101
KAMYOB YENGIL METALLAR METALLURGIYASI. Berelliy ishlab chiqarish texnologiyasi	102
6.2. Berilliy rudalari va minerallari. BeriIIiy oksidini olish usullari	103
VII BOB. KAMYOB YER METALLAR METALLURGIYASI. 7.1. Kamyob yer metallarining xossasi va ishlatilishi	110
7.2. Tarqoq noyob metallarini ajiratib olish texnologiyasi. Monotsit konsentratini qayta ishlash texnologiyasi	115
7.3. Toriy va KYE larni sulfatli eritmalardan ajratib olish	116
7.4. KYE Iarni ajratish usullari	120
7.5. KYE larning umumiy ajratish usullari	124
7.6. Skandiy saqlovchi boyitmani qayta ishlas va skandiy olish texnologiyasi	124
Radioaktiv kamyob metallar metallurgiyasi Uran ishlab chiqarish texnologiyasi. Uran va uning birikmalarini xususiyatlari	127
8.2. Uranni yer оstida tanlab eritish usuli	128
8.3.Tanlab eritishdan olingan uran eritmalarini sоrbsiyalash jarayoni	131
8.4. Toriy ishlab chiqarish texnologiyasi	133
Adabiyotlar	135
Mundarija	137

Kirish.
Har qanday mamlakatning iqtisodiy va mafkuraviy salohiyati unda mavjud tabiiy boylik, energiya resurslari va shu mamlakat egasi bo‗lgan har bir insonning bu boyliklardan oqilona foydalanishga yo‗naltirilgan munosabati bilan belgilanadi desak mubolag‗a bo‗lmaydi.
Yurtboshimiz I.A. Karimov o‗zining «O‗zbekiston XXI asr bo‗sag‗asida» nomli asarida ta‘kidlab o‗tganidek, O‗zbekiston zaminida mavjud bo‗lgan boyliklarga ega davlatlar jahon xaritasida ko‗p emas. O‗zbekiston o‗z yer osti boyliklari bilan haqli ravishda faxrlanadi – bu yerda mashhur Mendeleyev davriy sistemasining deyarli barcha elementlari topilgan.
Hozirgi kunda mustaqil respublikamiz o‗zida ishlab chiqarilayotgan qora, rangli, qimmatbaho va noyob metallari bilan dunyo bozorida yetakchi o‗rinlarni egallab kelmoqda.
Zamonoviy texnika noyob metallarsiz tasavvur etish qiyin, jumladan noyob metallar yuqori sifatli po‗latlar ishlab chiqarishda, mashinasozlikda,kimyo texnologiyasida, meditsinada, qishloq xo ‗jaligida va sanoatning boshqa soxalarida keng qo ‗llanilib kelmoqda. Respublikamizda noyob metallar Olmaliq tog‗ metallurgiya kombinatida, Navoiy kon metallurgiya kombinatida va O‗zbekiston qattiq qotishmalar va o‗tga chidamli metallar kombinatida ishlab chiqarilib, dunyo bozorida o‗z mahsulotlari bilan Respublikamiz valyuta zaxirasini boyitib kelmoqda,

1.