Боҳодир эшов

Сомонийлар шажараси 
819-1005 
 
Сомон 
Асад
Нуҳ ибн Асад 
Аҳмад ибн Асад 
Яҳѐ ибн Асад 
Илѐс ибн Асад 
819-841 
819-864 
819-855 
819-866 
Самарқанд 
Фарғона 
Чоч ва Уструшона 
Ҳирот 
Наср ибн Аҳмад 
864-875 
Самарқанд 
875-892 
Мовароуннаҳр
Исмоил ибн Аҳмад 
874-892 
Бухоро 
892-900 
Мовароуннаҳр 
900-907 
Наср ибн Аҳмад 
(Наср II) 
914-943 
Аҳмад ибн Исмоил 
907-914 
Нуҳ ибн Наср 
(Нуҳ II) 
943-954 
Мансур ибн Нуҳ 
961-975 
Нуҳ ибн Мансур 
(Нуҳ III) 
975-997 
Абдумалик ибн Нуҳ 
954-961 
Наср ибн Абдумалик 
(Наср III) 961 йилда 6 
кун ҳукмронлик қилган 
Мансур ибн Нуҳ 
Абдумалик ибн Нуҳ Абуиброҳим ибн Нуҳ 
997-999 
(Мансур II) 
(Мунтасир) 
999-1000 
1000-1005 

---

167 
Давлат тизими ва бошқаруви. 
Сомонийлар Мовароуннаҳр ва 
Хуросонда мустақил давлат тузиш учун авваламбор, кучли марказлашган 
ҳокимият тузиш кераклигини яхши тушунишган. Бу айниқса Исмоил 
Сомоний даврида куннинг долзарб масаласига айланган эди. Йирик ер эгаси 
бўлган Исмоил биринчи навбатда маҳаллий зодагонлар ва савдогарларнинг 
манфаатларини кўзлаб иш тутди. Давлатнинг иқтисодий куч қудратини 
ошириш, қишлоқ хўжалигини, ҳунармандчиликни ва савдони ривожланиши 
учун кенг шарт-шароитлар туғдириб бериш лозим эди. Шу мақсадда Исмоил 
катта ва яхши қуролланган, сараланган қуролли кучларни ташкил қилишга 
киришди. У айниқса, турк ғуломларидан иборат қисмларни тузишга катта 
эътибор берди. Натижада Сомонийлар давлати тез орада мусулмон 
Шарқидаги марказлашган кучли давлатга айланди. Мамлакатнинг қудратини 
мустаҳкамлаш мақсадида Исмоил Сомоний бир қанча ислоҳатлар ўтказди. 
Мана шундай ислоҳатлардан бири давлатни бошқариш маъмуриятини жорий 
қилиш бўлди. Бу маъмурият