Болалар ва ўсмирлар спортидаги долзарб масалалар 5

5	6
7
ARMda		3	2	5	2
Elektron varianti	+					+
O‘qituvchida	1
Kafedrada	1
Jami	3	3	2	5	2

III. AMALIY MASHG‘ULOT MATERIALLARI

1. Jismoniy tarbiya vositalarining umumiy tasnifi.

2. Jismoniy mashq – jismoniy tarbiyaning asosiy vositasi.

Tayanch iboralar: gigienik, ovkatlanish, quyosh, xavo, suv, emotsiya, vitamin, raks, jismoniy tarbiya instruktori.

1. Jismoniy tarbiya vositalarining umumiy tasnifi

Ular jismoniy mashqlarning shug‘ullanuvchilar organizmiga ta’siri samaradorligini oshiradi.
Gigienik omillari barcha organ va tizimlarning yahlit ishlashiga yordam beradi. Masalan, muntazam sifatli ovkatlanish ovkat xazm kilish organining faoliyatiga ijobiy ta’sir qiladi va boshqa organlarga zaruriy oziq moddalarning o‘z vaqtida etib borishini ta’minlaydi, bolaning rivojlanishi va usishiga yordam beradi. Tulaqonli uyqu nerv tizimiga dam beradi va uning ish qobiliyatini oshiradi. Xonalar, jismoniy jihozlar, atribut, o‘yinchoklar, bolalar kiyimlari va poyabzalining tozaligi kasalliklarning oldini oladi. Xonalarni to‘g‘ri yoritish kuz kasalliklari (shabkurlik va boshkalar)ning sodir bulishiga yul kuymaydi. Kun tartibiga kat’iy rioya kilish uyushkoklikka, intizomlilikka o‘rgatadi.
Tabiatning tabiiy kuchlari
Tabiatning tabiiy kuchlariga quyosh, xavo, suv kiradi, ular jismoniy mashqlarning organizmga ta’sirini kuchaytiradi va kishi ish qobiliyatini oshiradi.
Quyoshli, ochik xavoda yoki suvda (suzish) bajariladigan mashqlar jarayonida ijobiy emotsiyalar paydo bo‘ladi (ko‘proq kislorod yutiladi, modda almashuvi kuchayadi h.k.)
Jismoniy tarbiyaning vositalari 1- rasmda berilgan.
Quyosh, havo, suv organizmni chiniktirishga, uni yuqori va past temperaturaga moslashuv qobiliyatini oshirishga yordam beradi.
Bular natijasida issiqlikni idora qiluvchi apparat harakatga keladi, ya’ni kishi organizmi turli xil meteorologik omillarning o‘zgarishiga o‘z vaqtida javob bera oladigan darajaga keladi.
Quyosh nuri teri ostida D vitaminining saqlanishiga xizmat qiladi, turli mikroblarni o‘ldiradi va bolalarni kasallik (raxit va boshqa)lardan saklaydi.