Bolalar kasalliklari propedevtikasi

 Nafas olishning patologik o‘zgarishi: 
 SUST  NAFAS  OLISh.  Bu  xilda  nafas  olish  to‗la  va  holsiz  bolalarda, 
chala tug‗ilgan bolalarda bo‗ladi: o‗pka emfizemasida, o‗pkaning bir qismida 
havo  yo‗li  berkilib  qolishi,  o‗pkani  suyuklik  (plevrit),  havo  (pnevmatoraks) 
bilan  siqib  kuyishida,  plevra  pardasini  qattiq  qalinlashib  ketganida,  o‗pka 
yallig‗lanishining  boshlang‗ich  va  oxirgi  davrlarida,  alveola  elastikligining 
buzilishida kuzatiladi. 
QATTIQROQ  NAFAS  OLISh.  Mayda  bronxlarni  torayishida  (ularni 
yallig‗lanishi  yoki  spazmi  hisobiga)  paydo  bo‗lib  (nafasni  kuchayishi  nafas 
chiqarish hisobiga bo‗ladi) bu bronxiolit, astma xurujida kuzatiladi. 
QATTIQ  (DAG‘AL)  NAFAS  OLISh.  Bunda  vezikulyar  normal  nafas 
olishning  ko‗pollanishi  va  nafas  chiqarishning  cho‗zilishi  kuzatiladi.  Bu 
bronxitda  va  bronxopnevmoniyada  kuzatilib,  ma yda  bronxlarning 
jarohatlanganini  ko‗rsatadi.  Bunday  kasalliklarda  yallig‗lanish  natijasida  ajralib 
chiqqan ekssudat bronxlar kengligini toraytiradi, bu esa shu tipdagi nafas olishga 
sharoit yaratadi. 
BRONXIAL  NAFAS.  Bronxial  nafas  olish  «X»  harfi  tovushini 
eslatib,  bunda  nafas  chiqarish  nafas  olishga  qaraganda  har  doim  kuchliroq,  va 
davomliroq  bo‗ladi.  Sog‗lom  bolalarda  bronxial  nafas  xiqildoq  ustida, 
traxeyada,  kurak  suyaklariaro  sohasida  3-4  ko‗krak  umurtqasi  oralig‗ida 
eshitiladi.  Patologik  holatlarda  bronxial  nafas  olish  o‗pka  to‗qimasining 
qalinlashib  dag‗allashishida  (segmentar  yoki  lobar  pnevmoniyada,  o‗pka 
abssessida) eshitiladi. 
AMFORIK  NAFAS.  Amforik  nafas  olish  bronxial  nafas  olishining  bir 
turi  bo‗lib,  u  kuchli  va  musiqa  tovushlariga  o‗xshagan  bo‗ladi.  Bundan 
tovushni tekis bo‗shliq ustida (bronxoektaz va kaverna) eshitish mumkin. 
XIRILLAShLAR.  O‗zining  tabiati  bo‗yicha  qo‗shimcha  shovqin  bo‗lib, 
ular  havo  yo‗llarida  suyukliq,  qon,  shilimiq  moddalarni  harakatga  kelishidan  hosil 
bo‗ladi. Xirillashlar quruq va nam bo‗ladi.