Bolalar kasalliklari propedevtikasi

Shika  nafas  qisishi  -  ekspirator  "pishillash"  bilan  kechib,  bu 
tuberkulez  infiltratini  limfa  tugunlarini,  o‗pka  ildizi,  bronxlarning  pastki 
qismini  bosishishidan  paydo  bo‗ladi.  Bunda  nafas  olish  jarayonida  xavo 
to‗siqsiz o‗tadi. Kichkina bolalarda xo‗rrak otganga o‗xshash nafas tug‗ma 
sifilisga xos bo‗ladi. 
Bolalarda  nafas  olish  ritmi  har  xil  bo‗lishi  bilan  farq  qiladi.  Chuqur 
bo‗lmagan  nafas  olish  harakatlarini  chuqur  nafas  olish  harakatlari  bilan 
almashinishi nafas olishning markaziy boshqaruvini funksional yetishmasligi bilan 
bog‗liq  bo‗ladi.  Ritmning  Cheyn  -  Stoqs,  Biot,  Kussmaul  turlaridagi 
o‗zgarishlik nafas olishning og‗ir darajadagi buzilganligini ko‗rsatadi. 
Cheyn  -  Stoqs  tipida  nafas  olishda  nafas  olish  ozgina  pauzadan  keyin 
tiklanadi.  Nafas  olish  chuqurligi  har  nafas  olganda  kattalashib,  ritmi  esa 
tezlashib boradi va nafas olish cho‗qqisiga chiqqandan keyin nafas olish asta -
sekin sekinlashib boradi va nihoyat bir qancha muddatga to‗xtaydi. 
Biot  tipida  nafas  olish  -  Cheyn  -  Stoqs  nafas  olishidan  farq  qilib, 
bunda  tanaffusdan  oldin  va  keyin  nafas  olish  harakatlarini  tugatib  va 
boshlanishi  sekin  -  asta  bo‗lmay  to‗satdan  bo‗ladi.  Cheyn  -  Stoqe  tipida 
nafas  olishi  meningitda,  ensefalitda,  morfin  yoki  boshqa  toqsinlar  bilan  og‗ir 
zaharlanishda  kuzatiladi.  Biot  nafas  olishi  o‗tkir  va  surunkali  miya  qon 
aylanishi yetishmasligida kuzatiladi.