Bolalar kasalliklari propedevtikasi

Inspirator  nafas  kisishi  -  yuqori  havo  yo‗llarining  torayishi  va 
ingichkalanishida (krupda, yot jism, o‗sma yoki shish paydo bo‗lganda, traxeya, 
bronxni  tug‗ma  torayishida,  orqa  tomoq  abssessida  va  boshqalarda)  kuzatilib, 
bunda havo olish og‗irlashadi. Bunda burun qanotlarining taranglashishi, qoburg‗a 

---

 
156 
oralig‗ining, oshqozon atrofining, umrov sohasining yarim chuqurchasining ichiga 
tortilishi kuzatiladi. 
Ekspirator  nafas  qisishida  nafas  chiqarish  qiyinlashadi.  Ko‗krak 
qafasi  ko‗tarilgan  holda  bo‗lib,  nafas  olishda  umuman  ishtiroq  etmaydi. 
Nafas  chiqarash  qorin  to‗g‗ri  muskullari  ishtiroqida,  ba‘zan  xushtaksimon  ovoz 
chiqarish  bilan  kechadi.  Nafas  chiqarish  esa  sekinlik  bilan  davom  etadi.  Bu 
emfizemada, bronxial astmada, astmatik bronxitda kuzatiladi. 
Aralash  nafas  qisishda  nafas  olish  va  chiqarish  qiyinlashadi.  Nafas 
olish  protsessi  bunda  odatda  tezlashadi.  Bunday  holat  ko‗pgina  kasalliklarda 
kuzatiladi:  har  xil  xajmdagi  bronxlarning  shikastlanishida,  pnevmoniyada, 
bronxiolitda kuzatiladi.